بنيادگرايي اسلامي داعش القاعده: تمايزهاي ساختاري و ايدئولوژيكي

SelfDeclared Islamic State of Isis: Structural and Ideological Distinctions

تحولات موسوم به بهار عربي و پيامدهاي قابل توجه آن در ابعاد سياسي، اقتصادي و فرهنگي، معادلات سياسي در خاورميانه را دستخوش تغيير كرده است. نقش بارز گروه‌هاي بنيادگراي اسلامي و تروريستي چون القاعده و داعش در تحولات اخير بويژه در جنگ داخلي سوريه و بحران عراق سيماي سياسي خاورميانه را به كلي دگرگون كرده است. خشونت عريان داعش در مقابله با گروه‌ها و كنشگران ديگر در اين كشورها و تقويت و رشد پايگاه سياسي، اجتماعي و ايدئولوژيكي اين گروه در منطقه و وراي آن به بحث اصلي محافل آكادميك مبدل شده است. با وجود شباهت‌هاي ساختاري و ايدئولوژيك، اما موج جديد بنيادگرايي در منطقه در بسياري از ابعاد به صورت چشمگيري دچار تحول و دگرديسي شده است. داعش كه اكنون قوي‌ترين گروه تروريستي و بنيادگراي جهان محسوب مي‌شود، سبك و شيوه نوين در عملكرد و سياست‌گذاري‌هاي راديكال از خود به نمايش گذارده است. كنترل بخش‌هاي بزرگي از عراق و سوريه و جذب ده‌ها هزار نيروي جديد جهادي از سرتاسر جهان حاكي از عملكرد نسبتا موفق اين گروه دارد. در اين مقاله تلاش شده تا با توجه شاخص‌هاي ايدئولوژيكي و ساختاري كه داعش و رهبران آن ارائه داده‌اند، مقايسه موردي ميان اين گروه و القاعده انجام گيرد و تفاوتهاي ساختاري و ايدئولوژيكي آنها مورد بررسي قرار داد.

Arab spring and its political, economic and cultural consequences fundamentally changed the political equations in the Middle East. The role of Islamic fundamental groups such as Isis, Islamic State of Iraq and Sham, and AlQaeda in the recent developments especially in Syria and Iraq changed the trend of political developments in the region. Isis and its growth and promotion in the shadow of Syria civil war and crisis in the Iraq becomes the focal point of academic discussions. Despite of ideological and structural similarities between of new waves of fundamentalism in the region with previous’, many of its dimensions changed and got Metamorphosis. Isis, as the most successful and powerful fundamental group, introduces a new style and method in governing. Dominating large parts of Iraq and Syria by this group and attraction tens of thousands of Jihadists from across the world are indications for the partly success of their mission. In this article, writers, according to Isis ideological and structural indexes, are after drawing an analogy between Isis and AlQaeda in the terms of Structural and ideological distinctions. Key words: Islamic Fundamentalism, Isis, AlQaeda, violence, Ideology