نقش مجلس شوراي ملّي در تاسيس بانك ملّي ايران

The role of the National Parliament on the establishment of Bank-e Melli (National Bank) in Iran

فعّاليت و حضور سلطه‌جويانه و انحصارگرانه بانك‌هاي خارجي در ايران به‌خصوص بانك‌هاي شاهنشاهيِ انگليس و استقراضي روسيه، تا انقلاب مشروطيت ادامه داشت. حضور بانك‌هاي مذكور در ايران در پي حضور مستمر و رقابت فزاينده قدرت‌هاي روس و انگليس در صحنه سياست و اقتصاد ايران تحقّق يافته بود امّا با پيروزي مشروطيت، نمايندگان مجلس اوّل كوشيدند با تاسيس يك بانك ايراني، به حضور بانك‌هاي خارجي در ايران خاتمه دهند امّا همه تلاش‌هاي آن‌ها در پي مداخلات روس و انگليس، منجر به نتيجه‌اي نشد تا آنكه وقوع انقلاب اكتبر 1917م. روسيه و كودتاي 1299هـ.ش. و كاهش فشارهاي خارجي بر دولت ايران، شرايط جديدي را براي تاسيس بانك ايراني فراهم نمود. تاسيس بانك سپه، گام بلندي در اين راستا به شمار مي‌رفت چراكه مقدّمات تاسيس بانك ملّي ايران را فراهم آورد. از آن‌جا كه مجلس شوراي ملّي در روند تاسيس بانك ملّي نقشي آشكار داشت، اين مقاله درصدد است تلاش‌هاي مجلس شوراي ملّي را در به ثمر نشستن روند تاسيس بانك ملّي به بحث بگذارد و در همين راستا، واكنش و عملكرد مجلس شوراي ملّي نسبت به بانك‌هاي خارجي در ايران را با تاكيد بر تاسيس بانك ملّي و با تكيه بر مذاكرات مجلس شوراي ملّي مورد نقد و بررسي قرار دهد.