ارزيابي آسيب پذيري بافت فرسوده شهر مرودشت در برابر زلزله با استفاده از (AHP) و (GIS)

شهر زيستگاه متراكم انساني است كه به دليل حضور انسان، نيازمند امنيت و ايمني در همه ابعاد كالبدي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و ... است. موقعيت جغرافيايي شهر مرودشت به گونه اي است كه هم از نظر توپوگرافي و هم از نظر زمين شناسي دروني زمين، خطر وقوع زلزله اين شهر را تهديد مي نمايد. وجود گسل هاي دروني زمين در منطقه مرودشت و اطراف آن، سابقه فعاليت اين گسل ها، دوره بازگشت زلزله و پهنه بندي خطر لزره اي در كنار بافت فرسوده، وسعت، نوع و ميزان فرسودگي، امكان تخريب پذيري بالا و. .. از مهمترين تهديدات براي اين شهر است. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي / تحليلي و بر اساس هدف پژوهش كاربردي است. ابزار مورد استفاده در اين تحقيق پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه با ساكنين و استفاده از كتب و مقالات است. در اين پژوهش ابتدا با توجه به شرايط ويژه بافت فرسوده شهر مرودشت و همچنين پس از بررسي و مطالعات تحقيقات پيشين تعداد 9 شاخص از قبيل جنس سازه، قدمت بنا، كيفيت ساختمانها، عرض معابر، تراكم جمعيت، فاصله از آتشنشاني، دسترسي به فضاي باز و نزديكي به مراكز درماني تعريف شد و براي هريك از شاخص ها، زير شاخص هايي در نظر گرفته شده است و سپس به تدوين و توزيع 30 پرسشنامه بين كارشناسان و متخصصان شهر پرداخته شد و پس از آن به وزن دهي و اولويت بندي شاخص ها با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) و نرم افزار (Expert choict) پرداخته مي شود. و در انتها با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS)، نقشه هاي آسيب پذيري بافت فرسوده مرودشت تهيه مي شود. نتايج تحقيق نشانگر اين است كه در بين شاخص هاي مورد بررسي، شاخص كيفيت ساختمانها با وزن 0.328 داراي بالاترين وزن نهايي و شاخص فاصله از آتش نشاني با وزن 0.017 كمترين وزن نهايي را دارند و با توجه به نقشه نهايي آسيب پذيري مشاهده مي گردد كه توزيع مناطق با آسيب پذيري بالا حدود 32 درصد از مساحت بافت را در بر گرفته است، 31 درصد از بافت داراي آسيب پذيري متوسط و بقيه مساحت بافت را فضاهاي داراي آسيب پذيري كم به خود اختصاص داده است.