بررسي مصرف آبزيان و فرآورده‌هاي شيلاتي در شهر رشت و شناسايي عوامل موثر بر تقاضا

Investigation on Consumption in Seafood of Rasht City and Finding the Effective Factors on its Demand

اصلاح و تغيير ساختار تغذيه‌اي يك جامعه نيازمند جمع‌‌آوري اطلاعات مرتبط از آن است. از اين‌رو وضعيت مصرف آبزيان مردم شهر رشت با تكميل 500 پرسشنامه به‌طور تصادفي طبقه‌اي در سال 1392 بررسي شد. حجم نمونه از آزمون كوكران محاسبه و اطلاعات جمع‌آوري شده به روش آمار توصيفي با نرم‌افزار Spss مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. مصرف محصولات شيلاتي به‌ميزان يكبار در هفته از بيشترين فراواني (75/32 درصد) برخوردار بود و دفعات مصرف آبزيان با فاصله زماني بيش از يك ماه كم‌ترين سهم را داشتند. از نظر فصل بيشترين ميزان مصرف در فصل زمستان (48/46 درصد) و كم‌ترين در فصل تابستان (07/13 درصد) بود. الويت مصرف با فراواني 25/92 درصد مربوط به محصولات شيلاتي تازه بود. در بين ماهيان پرورشي الويت انتخاب به‌ترتيب شامل قزل‌آلاي رنگين‌كمان، آمور، فيتوفاگ و كپور بود. در ماهيان دريايي نيز مصرف ماهيان دريايي شمال نسبت به ماهيان جنوب در الويت بودند. عمده مصرف آبزيان به‌صورت سرخ كرده (75/91 درصد) بود. در 25/57 درصد پاسخگويان، گران بودن محصولات شيلاتي را عامل اصلي عدم مصرف آبزيان ‌دانستند. 5/19 درصد بوي بد و ظاهر نامناسب، 16 درصد، نشناختن آبزيان به‌عنوان يك غذاي مناسب و در 25/7 درصد موارد آشنا نبودن مردم با روش‌هاي طبخ را از عوامل بازدارنده در مصرف محصولات شيلاتي معرفي كردند. 5/55 درصد پاسخ دهندگان كاهش قيمت و 2/28 درصد تبليغات رسانه‌اي را موثرترين عامل براي افزايش مصرف اعلام نمودند كه سهم تلويزيون از تبليغات رسانه‌اي 87/77 درصد بود. در نهايت 22 درصد پاسخگويان علاقمندي خود به مصرف محصولات شيلاتي را خيلي زياد، 5/49 درصد زياد، 24 درصد كم و 5/4 درصد در حد صفر بيان كردند.

To promote and change the dietary pattern of any population data collection regarding that society is the first priority, therefore, the situation of seafood consumption in Rasht population was studied. The total number of 500 questionnaires were distributed and completed according to Stratified Random Sampling in the year 2013(1392). Cochranʹs test was used to calculate the samples bulk. The collected data was analyzed by Descriptive Statistics using SPSS soft ware. The seafood consumption once a week had the most frequency (32.75%) and once per month had the least frequency; with the winter having the highest frequency (46.48%) and summer with the least frequency (13.07%). The fresh sea food with 92.25% frequency had the priority among the consumers. Among the cultured fish, the priorities were given to; rainbow trout, Grass carp, Silver carp and Common carp, respectively. Among the sea fish the consumers were given priority to the Caspian Sea rather than the fish captured from the southern sea. The most consumed seafood were fried ones (91.75%). According to 57.25% of interviewed, price was the main reason of not consuming seafood. The unsuitable odor and appearance (19.5%); not knowing the seafood as a good ration (16%) and not being familiar with the cooking methods (7.25%), were the reasons to not consume the seafood. 55.5% of the interviewed believed that price reduction and 28.2% of those believed that media advertisement (77.87% in TV) were the most important reasons for increasing the seafood consumption. Finally the desire of 22.5% interviewed in using seafood were very high; 49.5% high; 24% low and 4.5% no seafood consumption at all.