تبيين و ارزيابي شاخص‌هاي موثر در هـويت شهري (نمونه موردي محله نوغان در شهر مشهد)

شهرها و فضاهای شهری سوای از استقلال، از شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار بوده و می باشند. درحالی‌كه آنچه از اغلب شهرهای كنونی ما در ذهن عموم شكل گرفته است جز مجموعه ای از ساختمان‌های‌بلند، پارك ها و خیابان‌ها نیست. شهر جایی است كه تعاملات‌شهری در آن به وقوع می پیوندد و مردم حس‌شهروندی نسبت به شهر خود دارند. به عبارتی آنچه شهر را می سازد، ساختمان‌های عظیم و پارك ها نیستند بلكه مردم خودِ شهرند كه با تمام سلایق و ویژگی‌های منحصربه‌فردشان و در حقیقت هویت‌شهری و شهروندیشان، شهر را می سازند. با توجه به اهمیت موضوع هویت در زندگی انسان و رابطه دوسویه بین هویت انسان و آثار آن و همچنین تایید و تأكید اكثر صاحب‌نظران مسائل شهری بر این موضوع، تاكنون به طور جدی به آن پرداخته نشده است در حالیكه اهمیت موضوع طلب می نماید كه هویت شهرها به عنوان مهم ترین عامل تعادل روحی– روانی شهروندان، مورد توجه مدیریت شهری واقع گردد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی شاخص‌های مؤثر بر هویت‎‏شهری در سطح محلات و ارائه راهكارهایی در راستای ارتقاء هرچه بیشتر این شاخص ها می‌باشد. این شاخص ها را در غالب زیر مؤلفه‌های كالبدی، عملكردی و ادراكی دسته بندی می شوند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی– تحلیلی بوده كه اطلاعات مورد نیاز از دو روش اسنادی و مشاهدات میدانی جمع آوری شده و به منظور تحلیل اطلاعات از روش همبستگی دو متغیره استفاده‌شده است. براساس یافته ها و نتایج تحقیق از دیدگاه ساكنان محله نوغان ابتدا مؤلفه آداب‌ورسوم– شخصیت(0.742) و به ترتیب مؤلفه‌های الگوی ساخت‌وساز– حس تعلق(0.684) و شخصیت– خاطره‌انگیزی(0.606) در اولویت دوم و سوم در ارتقا هویت یك محله تأثیر بسزایی دارند. همچنین از دیدگاه كارشناسان متخصص مؤلفه‌های حس تعلق، خاطره‌انگیزی، امنیت به جهت بهبود و ارتقاء هویت یك محله باید بدین مؤلفه ها توجه نمود.