برآورد توليد ازون سطح زمين و دودمه نورشيميايي با استفاده از غلظت NOx وO3 در اصفهان

اُزون سطح زمين در طي فرايندهاي نورشيميايي اكسيژن هوا در حضور نور خورشيد و NOx به­ عنوان يكي از مهم­ ترين عوامل موثر، توليد مي شود. در اين پژوهش به بررسي اُزون در شهر اصفهان در آذرماه سال 1388 پرداخته شده، كه بنابر مشاهدات سازمان هواشناسي، در طي اين بازه دودمِه­ نورشيميايي بر فراز اصفهان قابل مشاهده بود. همه بررسي­ ها در ساعت­ هاي تابش آفتاب (15-6 محلي) انجام گرفته است. در اين پژوهش با استفاده از روش تقريب حالت پايا رابطه سرعت ديفرانسيل تابعي از سه متغير NO،NO2 و O3 براي بررسي تغييرات غلظت اُزون به ­دست آمده است. انرژي فعال ­سازي، مرتبه واكنش و سازوكار تشكيل واكنش اُزون در وردسپهر مطالعه و محاسبه شده­ اند . NO و O3 سطح زمين به­عنوان شاخصي براي تشكيل دودمه نورشيميايي درنظر گرفته مي­ شوند، لذا توليد دودمِه بر مبناي تغييرات غلظت NO وO3 مورد توجه قرار گرفت. بررسي روابط توليد دودمِه برمبناي غلظت ­ها و بررسي براساس زمان، نشان ­دهنده پيروي توليد دودمه از روابط غيرخطي و درجه دوم است. بنا به معادله آهنگ تغيير زماني اُزون، d[O3]/dt و نتايج انرژي فعال­ سازي مي­ توان توليد اُزون را در شهر اصفهان از واكنش ­هايي كه داراي سينتيك كلي مرتبه سوم هستند، در نظر گرفت. از طرف ديگر افزايش غلظت NOx در سطح زمين در اثر واكنش ­هاي نوركافتي (فوتوليز) افزايش غلظت اُزون را سبب گرديده است.