مقايسه تجلي الهه زولو و خداي پدر در ديوارنگاره دوربان با تكيه بر نظريه فضاي سوم هومي‌بابا

A Comparative Study of Zulu Goddess and God the Father in Durban’s Mural Painting Based on Bhabha’s Third Space Theory

هومي‌بابا، تاكيد مي‌كند دورگه‌گي، حاصل حركت گفتمان‌هاي استعمارگر و استعمارشده به سوي يكديگر در فضاي سوم است. آنچه پديد مي‌آيد (هيبريد)، ابژه‌اي تازه ا‎ست كه مي‌تواند سبب تحول گفتمان قدرت و حركتي جديد در اجتماع گردد. اين نوشتار با هدف مقايسه المان‎هاي بصري و مفهومي ديوارنگاره دوربان در آفريقاي جنوبي با گفتمان‎هاي پديدآورنده‎اش‌ـ گفتمان مسيحيت (استعمارگر) و باورهاي قوم زولو (فرهنگ استعمارشده) ـ در فضاي سوم؛ و تاثير فضاي ميانه در هنرهاي تجسمي شكل گرفته؛ و مي‌كوشد اثرات فضاي سوم را در شكل‎گيري جريان‎هاي اجتماعي متاثر از هنر نمايان سازد. تلاش شده به اين پرسش پاسخ داده شود: ديوارنگاره نام‌برده، محصولي دورگه است يا تنها تلفيقي ساده را نشان مي‌دهد؟ در مقايسه با گفتمان‎هاي پيش از خود چه عناصري را اتخاذ كرده و چه تحولاتي را در آنان ايجاد نموده است؟ در جريان پژوهش، به شيوه‌اي تطبيقي، بيان هنري ديوارنگاره با دو گفتمان استعمارگر و استعمارشده، از جهاتِ عناصر بصري، و نمادشناسي مقايسه مي‌گردد. تطبيق عناصر، متكي‌بر توصيف و تحليل (كيفي)، و با استناد به آثار هنر بومي و مسيحي؛ و اسطوره‌شناسي غني آفريقا صورت گرفته؛ و گردآوري داده‌ها، به شيوه كتابخانه‌اي با تاكيد بر نگارش‌هاي اسطوره‌شناسي در دانشگاه‌هاي آفريقاي جنوبي پيش رفته است. پژوهش حاضر با تكيه بر آراي مخاطبان بومي و اروپاييان مهاجر؛ و جريان اجتماعي كه پس از اجراي ديوارنگاره به راه افتاد (مبارزه با ايدز و جلوگيري از پايمال‌كردن حقوق دختران بومي)، نشان مي‌دهد ديوارنگاره دوربان نه‌تنها تلفيق عناصر هنر بومي و وارداتي است بلكه ويژگي تحول گفتمان اجتماعي‌ـ سياسي در نظريه بابا را نيز بازمي‌نماياند.

Homi Bhabha emphasizes that hybridity is the result of a movement of the two discourses of colonizer and colonized towards each other in the third space. The result would be a totally new object (hybridity) which can change the discourse of power and cause a new movement in society. This study has been done to explore the third space and its influences on visual arts, and it is tried to define the mural of Nomkhubulwane as a product of a clash between the Christian colonizing discourse and the mythological colonized one of Zulu tribe in the third space. The main question is whether this mural is a hybrid product or merely a simple combination of native and foreign elements. Through this comparative study, the artistic expression of the mentioned mural has been considered based upon both the colonized and the colonizer’s visual as well as symbolic values. The comparison is based on descriptive and analytic methods with an emphasis on the rich mythological and traditional art of this tribe and those of Christianity. The required data have been gathered from library documents emphasizing the literature on mythology in South Africa’s universities. This research considering both the ideas and beliefs of the natives and colonizers as well as the social movement that took place after this mural (the struggles against HIV and for defending the native girls’ rights), proves that the mural not only is a combination of the native and foreign artistic elements, but also it presents Bhabha’s ideas on transitions in socio-political discourse.