تأثير سطوح مختلف كود گاوي و تلقيح با كود ميكروبي نيتروكسين بر رشد و عملكرد گياه بادرنجبويه (Melissa officinalis L.)

Effects of different levels of cow manure and inoculation with nitroxin on growth and performance of Melissa officinalis L.

كودهای بیولوژیك ازجمله نهاده‌های طبیعی هستند كه می‌توانند به‌عنوان مكمل یا جایگزین كودهای شیمیایی در كشاورزی پایدار بكار برده شوند. به‌منظور بررسی اثر كودهای آلی و زیستی بر برخی شاخص‌های رشد و عملكردگیاه داروییبادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح پایه بلوك‌های كامل تصادفی با 15 تیمار و سه تكرار در مزرعه‌ای در شهریار كرج در سال زراعی 92-91 اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل سطوح مختلف كود گاوی (صفر، 5، 10، 20 و 40 تن در هكتار) و سطوح كود میكروبی نیتروكسین (بدون تلقیح، تلقیح گیاه، تلقیح گیاه و خاك) بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد كه مصرف كود گاوی سبب افزایش معنی‌دار كلیه صفات مورد اندازه‌گیری شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های فرعی و برگ در بوته، سطح برگ، عملكرد و درصد اسانس، شاخص كلروفیل برگ، وزن تر و خشك بخش هوایی و ریشه شد. بیشترین مقدار كلیه صفات مورد اندازه‌گیری به‌استثنای وزن تر و خشك ریشه از سطح مصرف 20 تن در هكتار كود گاوی و كمترین مقدار كلیه‌ آنها از عدم مصرف كود گاوی بدست آمد. همچنین تلقیح با كود میكروبی نیتروكسین نیز سبب افزایش معنی‌دار كلیه صفات مذكور شد و بیشترین مقدار آنها از تلقیح خاك و گیاه با این كود بدست آمد.

Biological fertilizers can be used as alternative for or supplementary to mineral fertilizers in sustainable agriculture. To assess the effects of organic and biological fertilizers on growth and morphological characteristics of Melissa officinalis L., a factorial experiment with 15 treatments was performed in Shahriar, Karaj, Iran, during 2012-2013 in a randomized complete block design and three replications. The factors examined were different levels of cow manure (0, 5, 10, 20 and 40 ton/ha) and inoculation with nitroxin (without inoculation, plant inoculation and soil and plant inoculation). The results showed that application of cow manure significantly increased plant height, number of leaves and lateral branches per plant, fresh and dry weights of shoots and roots, leaf surface area, leaf chlorophyll index and essential oil yield and concentration. The highest values of traits measured, except root fresh and dry weights, were obtained from the application of 20 ton/ha of cow manure and the lowest were observed in control. Our results clearly showed that inoculation with nitroxin could significantly increase the value of traits measured for Lemon balm compared to control, and inoculation of plant + soil was the superior treatment.