اثر عصاره هيدروالكلي سياه‌دانه (Nigella Sativa L.) بر برخي فاكتورهاي عملكرد تخمدان در موش سفيد آزمايشگاهي بزرگ ماده

Effects of hydro-alcoholic extract of Nigella Sativa L. on ovarian function factors in female rats

سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی دارویست كه از گذشته‌های دور در درمان پاره‌ای از بیماری‌ها ازجمله ناتوانی جنسی كاربرد داشته است. از این‌رو، این تحقیق با هدف مطالعه اثر سیاه‌دانه بر ساختار بافتی تخمدان انجام شد. در این تحقیق، 35 سر موش سفید بزرگ ماده (ویستار) با وزن 300-250 گرم تهیه و به 5 گروه مساوی شامل كنترل (بدون تیمار)، شاهد (دریافت‌كننده محلول آب و الكل) و سه گروه تیمار تقسیم شدند. عصاره سیاه‌دانه به‌ترتیب در دوز‎های حداقل، متوسط و حداكثر (mg/kg/b.wt400، 200، 100) تهیه و طی 3 هفته روزانه به موش‎های گروه تیمار تزریق درون صفاقی شد. در پایان دوره تیمار، تخمدان موش‌ها را جدا و پس از آبگیری، شفاف‌سازی و جایگزینی با پارافین، مقاطع بافتی 5 میكرونی تهیه گردید. انواع فولیكول‌ها شمارش و تغییرات بافتی با میكروسكوپ نوری مطالعه شد. داده‏های حاصل با (17)SPSS و آزمون ANOVA تحلیل و گروه‌های مورد بررسی با آزمون t (P<0.05) با هم مقایسه شدند. نتایج حاصلكاهش معنی‎داری را در تعداد فولیكول بدوی و فولیكول اولیه در تمامی گروه‎های تیمار نسبت به گروه كنترل نشان داد. تعداد فولیكول ثانویه و وزن تخمدان‌ها نیز در تیمار با دوز مصرفی حداكثر در مقایسه با كنترل كاهش معنی‎داری داشتند. با استناد به یافته‌های این تحقیق، عصاره هیدروالكلی سیاه‌دانه بر بافت تخمدان تا حدودی اثر تخریبی وابسته به دوز داشته و از مصرف آن در دوره بارداری باید اجتناب شود.

Black seeds (Nigella Sativa L.) is a medicinal plant that has long been used in the treatment of many diseases as sexual dysfunction. The present study was conducted to investigate effects of this plant on ovarian tissue structure. In this research, 35 adult female Wister rats weighing 250-300 g were divided into five equal groups as follow: control group (without treatment), a sham solution of water and alcohol, and 3 treatment groups. The hydroalcoholic extract of black seeds was prepared in low, middle and high doses (100, 200 and 400 mg/kg/b.wt), respectively, and they were injected intraperitoneally in three treatment groups daily for three weeks.  At the end of treatment period, the ovaries were dissected, and tissue sections (5μm) were prepared after dehydration, clearing and paraffin embedding. Follicular types were counted and histological changes were studied by light microscope. Data were analyzed by SPSS (17), and the study groups were compared by t-test (P<0.05). The results showed significant decrease in the number of primordial and primary follicles in all treatment groups as compared with control group (P<0.05). Also, the number of secondary follicle and ovarian weight in treatment with the maximum dose (4oo mg/kg/b.wt) decreased significantly as compared with control group. According to the results, hydroalcoholic extract of black seeds showed somewhat destructive dose-dependent effects on ovarian tissue and its use should be avoided during pregnancy.