تعيين نياز آبي گل محمدي (Rosa damascena Mill.) با استفاده از لايسيمتر

Determination of water requirement of Rosa damascene Mill. using lysimeter

به‌‌منظور تعیین نیاز آبی گل محمدی (Rosa damascena Mill.)، آزمایشی در ‌سال 1391 با استفاده از لایسیمترهای تحقیقاتی مركز تحقیقات البرز، واقع در جنوب شهرستان كرج انجام شد. بدین منظور از لایسیمترهای زهكش‌دار كه در آن یك گیاه بالغ از گل محمدی قرار داشت، استفاده گردید. لایسیمترهای مشابه‌ای نیز به كشت گیاه مرجع یونجه و همچنین بدون گیاه و دارای خاك اختصاص داده شد. آبیاری كلیه لایسیمترها، براساس نمونه‌برداری و اندازه‌گیری وزن تر و خشك نمونه خاك بود و به‌نحوی تنظیم گردید كه در حد ظرفیت زراعی باشد. میزان آب ورودی از طریق حجمی ‌‌اعمال شد و آب خارج شده از هر لایسیمتر نیز در مخازن جداگانه جمع‌آوری و اندازه‌گیری شد. ویژگی‌های مورد مطالعه شامل میزان تبخیر و تعرق گل محمدی و گیاه مرجع یونجه بود. ضرایب گیاهی گل محمدی در طول دوره رشد گیاه از نسبت تبخیر و تعرق گل محمدی به گیاه مرجع یونجه بدست آمد. به‌منظور مقایسه روشهای مستقیم و غیرمستقیم در برآورد تبخیر و تعرق گیاه مرجع، از روشهای محاسباتی بلینی كریدل و پنمن مانتیث اصلاح شده توسط فائو استفاده گردید. طبق نتایج بدست آمده، میزان كارایی مصرف آب گل محمدی 18/2 گرم در لیتر و نسبت تعرق برابر با 46/0 لیتر محاسبه شد. میزان تبخیر و تعرق گل محمدی از اول فروردین‌ماه تا اتمام گلدهی با دریافت 820 درجه روز رشد معادل 5/111 میلی‌متر برآورد شد. میزان تبخیر و تعرق گل محمدی تا انتهای دوره رشد با دریافت 3740 درجه روز رشد، معادل 1147 میلی‌متر بود. میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع، با استفاده از لایسیمتر 1247 میلی‌متر تعیین شد، كه پس از دریافت حرارتی معادل 8/3832 درجه روز رشد قابل مشاهده بود. این در حالیست كه در روشهای محاسباتی مانند بلینی كریدل و پنمن مانتیث اصلاح شده توسط فائو، میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع به‌ترتیب 1392 و 7/1159 میلی‌متر برآورد شد. به بیان دیگر در روشهای لایسیمتری و محاسباتی برآورد مشابهی از تبخیر و تعرق گیاه مرجع ارائه گردید.

In order to investigate of water requirement in Rosa damascene Mill., an experiment was carried out in the Alborz Research Center in 2012. The lysimeters with drainage system were used for Rosa damascene (adult plant), Medicago sativa (reference plant) and control group (only soil). For each lysimeter, the soil moisture content was measured by weighting method before and after applying irrigation treatments based on the field capacity. The amount of water requirement and run-off were measured in each lysimeter. The evapotranspiration of Rosa damascene (ETc) and reference plant (ETo) was estimated by lysimeter. The plant coefficient of Rosa damascene (Kc) was calculated by ETc/ETo ratio. In order to comparison of lysimeter data with indirect methods, the Blaney Criddle and Penman-Monteith methods (corrected by FAO) were used to determine the evapotranspiration in reference plant. According to the obtained results, WUE and ETo in Rosa damascene were calculated to be 2.18 and 46.0, respectively. The evapotarnspiration of Rosa damascene after 820 GDD in full flowering, was 111 mm. The ETc after 3740 GDD in the late stage was estimated to be 1147 mm. The evapotarnspiration of reference plants, after 3833 GDD, in lysimeter, Blaney Criddle and Penman-Monteith methods were 1247, 1392 and 1160 mm, respectively. Based on results, a similar estimation of ETo content was obtained by   lysimetr and computational methods.