پديد آورندگان :
طلایی، قاسم حسین نويسنده دانشجوی كارشناسی ارشد، دانشكده كشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران Talaei, Gh.H. , امینی دهقی، مجید نويسنده دانشیار، مركز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشكده كشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران Amini Dehaghi, M.
كليدواژه :
بازده اسانس , زيره سبز (Cuminum cyminum L.) , كود زيستي , كود شيميايي
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسی تأثیر كودهای زیستی و شیمیایی بر عملكرد كمّی و كیفی گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، آزمایشی به‌صورت فاكتوریل با چهار فاكتور شامل كود فسفات زیستی (تلقیح و عدم تلقیح)، كود شیمیایی فسفر (0، 40 و 80 كیلوگرم در هكتار)، كود زیستی نیتروكسین (تلقیح و عدم تلقیح) و كود شیمیایی نیتروژن (0، 25 و 50 كیلوگرم در هكتار) در قالب طرح پایه بلوك‌های كامل تصادفی با سی و شش تیمار و سه تكرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. در این آزمایش صفات تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزاردانه، تعداد ساقه فرعی، ارتفاع بوته، عملكرد بیولوژیك، عملكرد دانه، شاخص برداشت، درصد اسانس و عملكرد اسانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست‌آمده حكایت از آن داشت كه بین تیمارهای كودی از نظر تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملكرد بیولوژیك، عملكرد دانه، شاخص برداشت و عملكرد اسانس اختلاف معنی‌داری در سطح 1% وجود دارد. تیمار تلقیح با كود فسفات زیستی، 40 كیلوگرم در هكتار كود شیمیایی فسفر، تلقیح با كود زیستی نیتروكسین و 25 كیلوگرم در هكتار كود شیمیایی نیتروژن با تولید 73/29 عدد چتر در بوته، 1/11 عدد دانه در چتر، 245 گرم در مترمربع عملكرد بیولوژیك، 3/101 گرم در مترمربع عملكرد دانه، 22/47% شاخص برداشت و 96/2 گرم در مترمربع عملكرد اسانس بیشترین مقدار را در مقایسه با سایر تیمارهای كودی داشت و كمترین مقدار صفات مورد مطالعه در تیمار شاهد بدست آمد.
چكيده لاتين :
In order to study the effects of biological and chemical fertilizers on yield and yield components of cumin (Cuminum cyminum L.), an experiment was conducted in Shahed University in 2011.The factors included biological phosphorus at two levels (inoculated and non-inoculated), chemical phosphorus at three levels (0, 40, 80 kg.ha-1 P2O5 from triple super phosphate), biological nitrogen with trade name Nitroxin (inoculated and non- inoculated), and chemical nitrogen at three levels (0, 25, 50 kg.ha-1 N from urea). Experimental treatments were arranged in a RCBD in a factorial arrangement with three replications. In this experiment, number of umbels per plant, number of seeds per umbel, 1000 seeds weight, plant height, seed yield, biological yield, harvest index (HI), essential oil percentage and essential oil yield were measured. According to the obtained results, significant differences were found among fertilizer treatments for number of umbels per plant, number of seeds per umbel, biological yield, seed yield, harvest index (HI), and essential oil yield (p<0.01). Results showed that the maximum number of umbels per plant (29.73 number), number of seeds per umbel (11.1 number), biological yield (245 g.m-2), seed yield (101.3 g.m-2), harvest index (47.22%) and essential oil yield (2.96 g.m-2) were obtained by applying 40 kg/ha-1 triple super phosphate, biological phosphorus, 25 kg.ha-1 N and biological nitrogen. The minimum values were recorded for control group.
