پديد آورندگان :
باقري، فريبا نويسنده , , محمدي شريف، محمود نويسنده , , هاديزاده، عليرضا نويسنده ,
كليدواژه :
اثر تدخيني , اسانس اكاليپتوس , دوام اسانس , شپشه آرد
چكيده فارسي :
چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در كاربرد اسانس اكالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill.) برای كنترل حشرات كامل شپشه آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میكرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های دیگری، LC50 براساس 1، 2، 4، 8 و 16 ساعت قرار گرفتن در معرض اسانس تعیین گردید. در نهایت، اثر كشندگی تجمعی از طریق برآورد مرگ و میر ناشی از غلظت‌های 90، 170، 340، 510، 680 و 850 میكرولیتر بر لیتر هوا پس از 3، 6، 9، 12 و 24 ساعت مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های اول نشان داد كه تأخیر بیش از 16 ساعت اثر اسانس را تا حد صفر كاهش داد. به‌طوری كه مقادیر LC50 در آزمایش‌های دوم، به‌ترتیب 1384، 4/201، 131، 3/141 و 9/85 میكرولیتر بر لیتر هوا برآورد گردید. نتایج این آزمایش نشان داد كه با چهار ساعت بسته نگه داشتن فضا می‌توان نتایج مؤثری بدست آورد. در برآورد اثر تجمعی، مرگ و میر پس از 24 ساعت به‌ترتیب 6/41، 6/91، 100، 100، 100 و 100 درصد بود. مشخص شد كه بخش عمده‌ای از مرگ و میر در حدود 3 ساعت اول ایجاد می‌شود. بنابراین گرچه این اسانس در ساعات اولیه به‌خوبی می‌تواند حشرات را كنترل كند، اما از آنجا كه تأثیر اسانس خیلی زود كاهش می‌یابد برای دستیابی به حداكثر تأثیر اسانس باید زمان كاربرد آن بدرستی انتخاب شود.
چكيده لاتين :
In the current study, the influence of time factors was investigated on application of Eucalyptus globulus Labill., essential oil against the adults of confused flour beetle Tribolium confusum Jacquelin du Val. The containers were treated with 205, 328, 460, 615 and 902 µl/L air of the essential oil and the adults were exposed 1, 2, 4, 8, 16 and 24 hours after treatment, for evaluating the effectiveness period of the essential oil. LC50 values were estimated in other experiments based on 1, 2, 4, 8 and 16 hours exposure times. Finally, the cumulative mortalities of the essential oil were recorded at 3, 6, 9, 12 and 24 hours after treatment. According to the obtained results, a delay more than 16 hours reduced the efficacy of the essential oil to the lowest level (0% mortality) in first assays. LC50 values of the second bioassays were 1384, 201.2, 131, 130.2 and 109 µl/L air, respectively. These values suggested that keeping closed the treating area as long as four hours was sufficient to access effective results. Gradual increasing of mortality was observed in cumulative assays and mortalities at concentrations of 90, 170, 340, 510, 680 and 850 µl/L air after 24 hours were calculated to be 41.6, 91.6, 100, 100, 100 and 100%, respectively. The last results demonstrated that the most proportion of mortality occured within the first three hours after treatment. Therefore, by considering the quick mortalities caused by the essential oil and rapid decreasing of its efficacy, the essential oil application time must be accurately selected to acquire its maximum efficiency.
