بررسي اسيدهاي چرب روغن بذر Moringa peregrina (Forssk.) Fiori از رويشگاه‌هاي مختلف در استان سيستان و بلوچستان

Determination of fatty acids in Moringa peregrina (Forssk.) Fiori oil from different location in Sistan and Balochestan province

گونه Moringa peregrina (Forssk.) Fiori یكی از گونه‌های قابل رویش در مناطق گرمسیری و بیابانی است كه در عرصه وسیعی از مناطق جنوب شرقی كشور در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان پراكنش دارد. گز روغنی یك درختچه بیابانی است كه در مناطق با بارندگی بسیار ناچیز رویش داشته و ارزش غذایی، دارویی، زیست محیطی، صنعتی و اقتصادی زیادی دارد. هدف از این بررسی تعیین میزان اسیدهای چرب روغن بذر Moringa peregrina در رویشگاه‌های مختلف بود. در سال 1389 از استان سیستان و بلوچستان پنج نمونه از ایستگاه‌های تحقیقاتی منابع طبیعی جمع‌آوری گردید كه درصد روغن با روش سوكسله اندازه‌گیری گردید. میزان روغن در بذر ایستگاه تنگ فنوج (6/54%)، ایستگاه كنشكی (4/50%)، ایستگاه بنت (4/52%)، ایستگاه بگابند (2/53%) و ایستگاه دوراهی چانف (6/53%) بدست آمد. از نمونه‌های جمع‌آوری شده با روش پرس سرد و حلال اقدام به استخراج روغن گردید كه پس از تهیه متیل‌استر با دستگاه كروماتوگرافی گازی (GC) مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج نشان داد كه میزان اسیدهای چرب اسید اولئیك از 12/42% تا 33/72%، اسید پالمیتیك از 73/7% تا 34/15%، ایزو- اسید اولئیك از 08/3% تا 17/42%، اسید پالمیتولئیك از 67/0 تا 48/3%، اسید استئاریك از 03/1% تا 54/11%، اسید بهنئیك از 34/0% تا 22/1%، اسید گادولئیك از 24/0% تا 94/0% و اسید آراشیدئیك از 21/0% تا 44/1% متغیر بودند. با توجه به اینكه بیش از 90% روغن مصرفی در كشور از خارج وارد می‌گردد، و با توجه به نتایج تحقیق حاضر و میزان اسیدهای چرب موجود در بذر گونه Moringa peregrina، این گیاه می تواند به‌عنوان منبعی جدید برای تولید روغن نباتی و مصارف غذایی گسترده مورد استفاده قرار گیرد.

Moringa peregrine (Forssk.) Fiori is one of the species growing in tropical and desert areas and is distributed in the southeastern of the country in Hormozghan and Sistan and Balochestan provinces. Moringa peregrine is a desert shrub that can grow in areas with little rainfall, andit has a great nutritional,   pharmaceutical, environmental, industrial and economic values. This research was aimed to determination of fatty acids in Moringa peregrina seed oil from different locations in Sistan and Balochestan province in 2009. Five samples were collected from five natural research stations. The oil content was determined by the Soxhlet method. The oil content obtained from Tong Fonoj, Keneshky, Bent, Begaband, and Dorahy Chanf sations were measured to be 54.6%, 50.4%, 52.4%, 53.2%, and 53.6% respectively. According to the obtained results, fatty acids content varied as follows: oleic acid (71.5-74%), palmitic acid (12.6-14.7%), Iso-oleic acid (3.6-4.5%), palmitoleic acid (3.3-4.7%), stearic acid (1.9-2.4%), Behenic acid (0.9-1.5%), gadoleic acid (0.4-10.9%) and Arachidonic acid (0.4-1.3%). Over 90 percent of the oil consumed in the country is imported from abroad. Our results clearly indicate that due to the amount of fatty acids in Moringa peregrina seeds, this plant can be considered as a new source for the production of vegetable oil and widespread food consumption.