بررسي اثر محدوديت منبع بر صفات فيزيولوژيكي ، عملكرد و اجزاي عملكرد كلزا در شرايط آب و هوايي مرطوب

با توجه به اهميت تغييرات منبع و مخزن، آزمايشي به منظور بررسي اثر محدوديت منبع (قطع برگ) بر ويژگي هاي رشد و عملكرد كلزا رقم هايولا 401 در استان گلستان، به روش فاكتوريل در قالب طرح آماري بلوك كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا شد. فاكتور اول زمان قطع برگ در مراحل دو برگي، چهار برگي، شش برگي، هشت برگي و ده برگي (با حفظ بقيه برگ ها بعد از اين زمان) و فاكتور دوم بدون قطع برگ (به عنوان تيمار شاهد)، حذف 50 درصد برگ هاي بوته و قطع 100 درصد برگ هاي بوته بود. اثر مرحله قطع برگ بر روز تا شروع گلدهي و طول دوره گلدهي در سطح يك درصد معني دار و بر روز تا رسيدگي غير معني دار بود. قطع برگ اثر معني داري بر ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملكرد دانه داشت، بالاترين عملكرد دانه در تيمار عدم قطع برگ (شاهد) و كمترين عملكرد در تيمار قطع برگ در مرحله شش برگي توليد شد. تيمار بدون قطع برگ با متوسط 2349 كيلوگرم در هكتار بيش­ترين عملكرد دانه را به خود اختصاص داد. ميانگين عملكرد دانه در تيمار حذف برگ در مرحله دو برگي 2066 كيلوگرم در هكتار و حذف برگ در مرحله شش برگي، 1885 كيلوگرم در هكتار بود. نتايج اين مطالعه نشان داد كه كاهش سطح برگ ناشي از اثر تنش هاي محيطي و زنده به­ويژه در ابتداي فصل رشد و دوره رشد رويشي بوده است. عملكرد كلزا در صورت عدم محدوديت منبع افزايش مي يابد كه اين امر در اثر افزايش سطح فتوسنتز كننده و افزايش توليد مواد آسيميلاتي مي باشد.