ارزيابي اثرات روش كاشت و كاربرد كودهاي نيتروژن و فسفر در مديريت علف هاي هرز گندم

به منظور بررسي روش هاي مختلف كاشت و كاربرد كود بر مديريت علف هاي هرز گندم در سال زراعي 89-1388 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد به صورت كرت هاي خرد شده و در قالب طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل روش كاشت گندم در دو سطح (كاشت يك رديفه در رديف هايي به فواصل 30 سانتي متر و كاشت دو رديفه در طرفين پشته هايي به فواصل 60 سانتي متر) به عنوان كرت هاي اصلي و روش كاربرد كودهاي نيتروژن و فسفر در دو سطح (كاربرد نواري به صورت قرار دادن كود به فاصله 5 سانتي متر از گياه زراعي و در عمق 10 سانتي متري زير بذر و كاربرد سراسري به صورت پاشش يكنواخت كود در سطح زمين و اختلاط سطحي آن با خاك) به عنوان كرت­هاي فرعي بودند. در اين آزمايش براي كود فسفر از منبع سوپر فسفات به مقدار 150 كيلوگرم در هكتار بصورت پيش كاشت و مخلوط با خاك و براي نيتروژن از منبع اوره با 46 درصد ازت به مقدار 200 كيلوگرم در هكتار در دو مرحله قبل از كاشت (50 درصد) و اوايل ساقه­دهي(50 درصد) استفاده شد. بر اساس نتايج آزمايش روش كاربرد كود و روش كاشت گندم تاثير معني­داري بر افزايش عملكرد گندم و كاهش رقابت علف­هاي هرز داشت. بطوريكه روش كاشت دو رديفه، وزن خشك علف­هاي هرز را نسبت به كاشت يك رديفه به ميزان 25 درصد كاهش و عملكرد دانه و زيست توده گندم را به ترتيب به ميزان 60 و 30 درصد افزايش داد. كاربرد نواري كود فسفر و نيتروژن در مقايسه با كاربرد سراسري آنها، به ترتيب سبب كاهش معني­دار زيست توده علف­هاي هرز به مقدار 46 و 53 درصد شد و عملكرد دانه گندم را به ترتيب 22 و 33 درصد افزايش داد. اثرات متقابل روش كاشت و روش كاربرد كود فسفر و نيتروژن نشان داد كه كاربرد كودها به صورت نواري و كاشت گندم به صورت دو رديفه بيشترين تاثير را در بهبود علمكرد گندم و كاهش تداخل علف­هاي هرز با آن داشت. با توجه به نتايج اين تحقيق، به نظر مي­رسد اصلاح روش‎هاي تغذيه گياهي به همراه تغيير در روش­هاي كاشت مي­تواند نقش مهمي در افزايش كارايي مصرف كودها و مديريت علف­هاي هرز داشته باشد.