آپتامرها و كاربردهاي بيولوژيكي-درماني آنها

آپتامرها توالي هاي تك رشته اي سنتزي RNA يا DNA (اخيرا، پتيدي) هستند كه به ساختارهاي دوم و سوم فولد مي شوند و با اختصاصيت فوق العاده زياد به اهداف معيني متصل مي گردند. اولين بار آپتامرها در سال 1990 ارايه شدند، خصوصيات بي نظير آنها باعث شده موثرتر از آنتي باديها عمل نمايند. آپتامرها عموما از طريق فرايند آزمايشگاهي Systematic Evolution of Ligands by Exponential enrichment (SELEX) از يك كتابخانه، غربال و انتخاب مي شوند كه مي توانند به هر مولكول هدفي (از يونهاي معدني كوچك تا سلول هاي كامل) متصل مي شوند. آپتامرها زماني كه انتخاب شدند، طي فرايند Polymerase PCR chain Reaction تكثير شده تا مقادير زيادي از آنها با خلوص بالا تهيه شود. ساختار شيميايي ساده آپتامرها آنها را پذيراي اصلاحات كاربردي بيشتر با توجه به هدف هاي مختلف مي نمايد. بالاخره آپتامرها بسيار پايدارتر از آنتي باديها هستند كه آنها را مناسب و سازگار براي شرايط دشوار (مثل بالا بودن دما) مي نمايد. مطالعات و كشفهاي روبه رشدي در زمينه كاربردهاي آپتامرها همانند تشخيص و درمان در حال انجام است. احتمالاً در آينده اي نزديك آپتامرها استفاده فزاينده اي هماهنگ با ديگر مولكولهاي درماني پيدا كند. در مقاله مروري حاضر دلايلي كه چرا آپتامرها جايگزين مناسبي براي آنتي باديها هستند بيان شده است بعلاوه كاربردهاي آپتامرها مانند ابراز تشخيصي، درماني، تصويربرداري زيستي و تحويل دارو معرفي شده است. در ادامه چندين نوع از فرايندهاي انتخاب in vitro با جزييات توصيف گرديده است.