نقش و اثرات توسعه گردشگري خانه هاي دوم بر ابعاد اجتماعي و فرهنگي سكونتگاه هاي روستايي (مطالعه موردي: دهستان مير شمس الدين شهرستان تنكابن)

Roles and Effects of the Development of SecondHome Tourism on the Sociocultural Aspects of Rural Settlements (Case Study:Meershamsodeen Rural District of Tonekabon County)

در اين پژوهش پيامدهاي مطلوب و نامطلوب اجتماعي و فرهنگي ناشي از توسعه گردشگري خانه هاي دوم در  نواحي روستايي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. ناحيه مورد مطالعه روستاهاي دهستان مير شمس الدين از بخش مركزي شهرستان تنكابن در استان مازندران مي باشد. اين تحقيق به لحاظ هدف كاربردي و به لحاظ روش پژوهش، توصيفي و تحليلي مبتني بر پيمايش مي باشد داده هاي تحقيق به لحاظ ماهيت ذهني و عيني بوده و از طريق پرسش نامه و مصاحبه و مشاهدات ميداني جمع آوري و از طريق روش هاي آماري نظير آزمون تي تك متغيره و همبستگي تجزيه و تحليل شده است در اين خصوص نتايج بررسي از اثرات و پيامدهاي مثبت و منفي اجتماعي و فرهنگي توسعه گردشگري خانه هاي دوم نشان مي‌دهد كه توسعه گردشگري خانه هاي دوم سبب اثرات و پيامدهاي مثبت و مطلوب نظير افزايش سطح آگاهي و بهبود امكانات و خدمات زيربنايي در حد زياد شده است همچنين با توجه به توسعه بي رويه، انبوه و برنامه ريزي نشده توسعه خانه هاي دوم، سنخيت كم ويژگي هاي اجتماعي و فرهنگي جامعه ميزبان با صاحبان خانه هاي دوم و مديريت ناكارامد سبب بروز پيامدهاي منفي نظير؛افزايش ميزان ازدحام و شلوغي در روستا، ميزان افزايش ناهنجاري ها در نواحي روستايي، ميزان گسترش شيوه زندگي شهرنشينان در بين خانوارهاي روستايي اين منطقه و ميزان افزايش جرم و جنايت و فعاليت هاي غيرقانوني، ميزان افزايش تضاد و تعارض بين صاحبان خانه هاي دوم با جامعه ميزبان، ميزان تغيير در نظام ارزشي و الگوهاي رفتاري در نتيجه تقليد از گردشگران خانه هاي دوم، افزايش مشكلات جوانان در خريد زمين و مسكن، افزايش درگيري و نزاع بر سر مالكيت زمين، مشكلات در استفاده از امكانات و خدمات براي ساكنين در فصل گردشگري و كاهش دسترسي به جاذبه هاي گردشگري و امكانات و فضاهاي تفريحي شده است شدت پيامدهاي منفي فوق براساس درك و نگرش ساكنين براساس طيف ليكرت در حد زياد تا خيلي زياد در نوسان و براساس آزمون t تك متغيره معنادار نيز بوده است.

This research examines favorable and unfavorable sociocultural outcomes associated with the development of secondhome tourism in rural areas. Our study area is Meershamsodeen rural district in the central district of Tonekabon County, Mazandaran Province, Iran. The paper, practical in purpose and descriptiveanalytical in method, is based on the survey. Having subjective and objective nature, research data have been collected via questionnaires, interviews and field observations and analyzed with statistical methods such as the onesample ttest and correlation. In this regard, results obtained from studying the sociocultural consequences of secondhome tourism development suggest that it has contributed substantially to good, positive influences including enhanced awareness and improved infrastructural facilities and services. It, furthermore, due to the unscientific, unplanned large scale development of second homes, low consistency between the sociocultural characteristics of the owners of second homes and the hostsociety and inefficient management, has yielded negative results which involve overcrowded villages, increased irregularities in rural areas, widespread adaption of urban lifestyles amongst rural families in the region, increased rates of illegal activities and crimes, marked  difference and contrast between the owners of second homes and the host society, significant changes in the value system and behavior pattern as a result of imitating secondhome tourists, considerable difficulties in buying houses and lands, raised conflicts over land ownership, problems with using facilities and services by residents in tourism seasons and reduced access to tourist attractions and recreational facilities. The intensity of the negative consequences above, according to the residents’ perceptions and viewpoints based on the Likert scale, has been varying considerably to a greater extent, giving meaningful implications in relation to the onesample ttest.