اثر قارچ ميكوريزا بر خصوصيات مورفولوژيك، مقدار تركيبات فنلي و فلورسانس كلروفيل گياه دارويي گاوزبان (Borago officinails L.) تحت خشكي

The effect of mycorrhiza fungi on the morphological characteristics, phenolic compounds. and chlorophyll fluorescence of Borage (Borago officinails L.) under draught stress

خشكي يكي از عوامل اثر گذار بر گياهان دارويي است و از سويي، نقش قارچ ميكوريزا در بهبود عملكرد برخي گياهان دارويي مواجه با تنش خشكي مؤثر بوده است. لذا به بدين منظور، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در منطقه بويراحمد و در سال هاي 1394 و 1395 اجرا گرديد. عامل هاي آزمايش شامل سطوح آبياري (عامل اصلي) به صورت آبياري پس از 30، 60، 90، 120 و 150 ميلي متر تبخير آب از تشتك تبخير كلاس  Aو قارچ ميكوريزا (عامل فرعي) در سطوح عدم كاربرد، كاربرد Glomus mosseaeو كاربرد Glomus intraradices لحاظ ‌شد. نتايج نشان داد كه اثر سال بر صفات مورد مطالعه گاوزبان معني دار نبود. اثر تنش خشكي بر شاخص سطح برگ گاوزبان معني دار و در آبياري پس از 30 و 60 ميلي متر تبخير بالاترين شاخص سطح برگ بدست آمد. كاربرد قارچ هاي ميكوريزا  Glomus mosseaeو Glomus intraradices مقدار فنل گاوزبان را نسبت به شرايط عدم كاربرد قارچ به ترتيب 13 و 9 درصد افزايش دادند. با افزايش شدت تنش خشكي از 30 ميلي متر به 150 ميلي متر تبخير از تشتك تبخير، ارتفاع، تعداد شاخه‌هاي فرعي و فلورسانس كلروفيل كاهش يافتند، اما كاربرد قارچ ميكوريزا توانست صفات مورد مطالعه گاوزبان را در شرايط تنش خشكي در اين بررسي افزايش دهد و از ميزان اثرات منفي تنش خشكي بكاهد.

Drought is one of the factors that affect medicinal plants. On the other hand, the role of mycorrhiza fungi was effective in improving the performance of some medicinal plants exposed to draught stress. For this purpose, an experiment was conducted as splitplot in a randomized complete block design with 3 replications in the Boyerahmad region during 2015 2016. The experiment factors consisted of irrigation levels (main plot) as irrigation after S1 =30, S2 =60, S3 =90, S4 =120 and S5 =150 mm water evaporation from evaporation pan class A and mycorrhiza fungi (sub plot) consisted of noninoculation (NG), inoculation with mycorrhiza fungi species of Glomus mosseae (GM) and Glomus intraradices (GI). Results showed that the effect of year on the studied traits of Borage was not significant. The effect of drought stress on leaf area index of Borage was significant and in the irrigation after 30 and 60 mm evaporation the highest LAI was obtained. The application of mycorrhiza fungi Glomus mosseae and Glomus intraradices increased the amount of phenols of Borageby %13 and% 9, respectively as compared with the plants not inoculated with mycorrhiza fungi. Increase in the drought from 30 mm to 150 mm decreased evaporation, height, number of tributaries and chlorophyll fluorescence, but the application of mycorrhiza could increase the studied characteristics of Borage under drought stress conditions and decrease the negative effects of stress.