تاثيرجهاني شدن نئوليبرال بر دولت تحصيلدار(رانتير)جمهوري اسلامي ايران

دولت هاي صادر كننده نفت از دهه 1340 با افزايش ناگهاني و تصاعدي درآمدهاي نفتي، وپيشي گرفتن آن نسبت به درآمدهاي ساير بخشهاي اقتصاد رسما به دولتهاي رانتير (متكي به درآمدهاي نفتي) تبديل شدند. اين وضعيت تا امروز وآينده قابل پيش بيني نيز همچنان ادامه دارد.پديده فوق باعث تحول ساختارها ،تورم و گستردگي كاركردي دولت و در عين حال شگل گيري نوع منحصر به فرد رابطه حكومت با جامعه مدني و جهان خارج شده است.بر اين همه بايد تجديد ساختار اقتصاد سياسي داخلي ،تنظيم مجدد چيدمان بلوكهاي قدرت داخلي ، استقلال نسبي سياست خارجي كشور و نهايتا تغيير الگوي روابط داخل با خارج را نيز افزود.گرامشي هژموني را نتيجه تفوق يك گفتمان بر ساير گفتمانهاي رقيب مي انگارد.درآمدهاي رانتي نفتي با پيشي گرفتن بر ساير درآمدها قدرت ايجاد بلوكهاي قدرت گفتماني نوين نفتي كه قادر به تفوق بر ساير گفتمانها باشد را به دولتهاي مسلط نفتي، به صورت نابرابر داده است. وقوع پديده هاي مختلف همچون انقلاب ،كودتا و روي كار آمدن مسلح حكومتهاي راديكال در اين قالب تنها راه جابه جايي تصاحب درآمدهاي رانتي نفت جهت تفوق بر گفتماني بوده كه تغيير دموكراتيك آن به سادگي ميسر نبوده است. با اين تغييرات در اولويتهاي ارتباط داخل با خارج بر مبناي ارزشهاي ايدئولوژيك تغيير انقلابي حاصل گرديده اما در رانتير بودن دولت و نقش آن در اقتصاد در عرصه داخلي و نوع پيوستگي با خارج تغيير چنداني حاصل نگشته است. وقوع و تعميق پديده جهاني شدن و خصوصا پروژه نئوليبرالي آن اساسي ترين بنيادهاي اين نوع حكومتها را در دو سطح كارآمدي و حاكميتي به چالش كشيده يعني باعث تحول ناگزير دولت رانتير ، تغييرمشي سياسي داخلي حاكمان و نوع ارتباط و پيوستگي آنان با نظام بين الملل گرديده است. در اين مقاله سعي بر آن است تا بدون ادعا در خصوص ارايه نظريه اي نوين تنها به سمت رهيافتي ميان رشته اي با ياري گرفتن از ديدگاه هاي نئو گرامشياني و همچنين مفاهيم كنترل و تنظيم اقتصاد جهاني (مكتب اقتصاد سياسي آمستردام) براي مدل سازي و درك چگونگي تاثير جهاني شدن( پروژه اي شده) بر دولتي رانتير خارج از نظم يا مخالف نظم موجود (ديالكتيك داخل – خارج) ، پرداخته شود .مسئله اي كه نظريات مسلط رشته اقتصاد سياسي بين الملل از قدرت چنداني براي تبيين آن برخودار نيستند.