جنسيت و اجتماعات ديني مجازي: مطالعه مقايسه اي مشاركت ديني زنان و مردان شيعه در كلوب امام رضا (ع)

مساله جنسيت يكي از موضوعات مغفول در جامعه شناسي دين تا نيمه دوم قرن بيستم بوده است. دينداري بالاتر زنان، جايگاه آنان در سلسله مراتب اقتدار ديني و حضور و مشاركت آنان در اجتماعات ديني از جمله موضوعات مناقشه انگيز معاصر مي باشد. ظهور و گسترش اينترنت و ورود دين به فضاي مجازي ابعاد تازه تر و ناشناخته تري را به اين حوزه مطالعاتي بخشيده و شواهد چنداني از وضعيت زنان در اجتماعات ديني مجازي وجود ندارد. بر همين اساس، اين مطالعه درصدد پاسخگوئي به اين سئوالات بوده است كه ميزان و سطوح مشاركت ديني زنان در اجتماع ديني مجازي مورد مطالعه چگونه است؟ آيا زنان توانسته اند با بهره گيري از پتانسيل­هاي اجتماعات مجازي موقعيت خود را در اجتماعات ديني بهبود بخشند؟ و اين وضعيت چه اشاراتي براي اجتماعات ديني در دنياي واقعي دارد؟ اين مطالعه بخشي از مطالعه گسترده­تر قوم نگارانه مجازي بوده است و داده­ها با روش وبنوگرافي از كلوب امام رضا (ع) جمع آوري و تحليل شده است. نتايج نشان مي­دهد كه زنان در تمامي فعاليت هاي ديني و حتي سلسله مراتب اقتدار ديني در اين اجتماع مجازي مشاركت بالاتر و حضور فعال تري به نسبت مردان دارند. به بياني ديگر زنان نه تنها با بهره­گيري از فضاي مجازي و امكانات آن توانسته اند علايق ديني خود را فارغ از محدوديت هاي جنسيتي اجتماعات ديني سنتي در دنياي واقعي دنبال كنند، بلكه با حضور و مشاركت خود اجتماعي مساواتگرايانه تر و جنسيت زدائي شده تر از اجتماعات ديني واقعي بوجودآورند.