تأثير كاربرد اكسيد روي به شكل نانوذرات بر رشد و محتواي يوني چهار رقم گندم تحت تنش شوري

Effects of nano zinc oxide on the growth and ion content of four wheat cultivars under salinity stress

به منظور بررسي تأثير شكل معمول و نانوذرات اكسيد روي بر رشد و محتواي يوني چهار رقم گندم (نيك‌نژاد، اينيا، روشن و مغان2)، در سه سطح شوري (صفر، 75  و 150 ميلي‌مولار كلريد سديم) آزمايشي گلداني در مهر ماه 1391 در گلخانه پژوهشي دانشكده كشاورزي، دانشگاه صنعتي اصفهان، اجرا گرديد. در اين آزمايش، وزن خشك اندام هوايي و ريشه و غلظت عناصر سديم، پتاسيم و روي در اندام هوايي اندازه‏گيري شد. نتايج نشان داد كه با افزايش سطح شوري، وزن خشك اندام هوايي و ريشه و غلظت عناصر پتاسيم و روي در اندام هوايي كاهش اما نسبت وزن خشك اندام هوايي به ريشه، غلظت سديم و نسبت سديم به پتاسيم در اندام‌هوايي افزايش يافت. غلظت روي در اندام هوايي گياهاني كه با شكل نانوذرات اكسيد روي تغذيه شده بودند در مقايسه با غلظت اين عنصر در گياهاني كه با شكل معمول اكسيد روي تغذيه شده بودند، بيشتر بود. تغذيه گياهان با شكل نانوذرات اكسيد روي موجب كاهش معني‌دار نسبت سديم به پتاسيم در اندام هوايي گرديد.در اثر كاربرد اكسيد روي به شكل نانو، وزن خشك اندام هوايي در ارقام نيك‌نژاد و اينيا افزايش، ولي در ارقام روشن و مغان2 كاهش يافت. نتايج اين آزمايش نشان داد كه ارقام مختلف گندم نسبت به تغذيه شكل نانوذرات اكسيد روي واكنش متفاوتي دارند.

This pot experiment was conducted to investigate the effects of ordinary and nano forms of zinc oxide on growth and ion content of four wheat cultivars (Niknejad, Iniya, Rowshan and Moghan2) under three salinity levels (0, 75 and 150 mM NaCl). In this experiment, shoot and root dry weight, and concentration of potassium, sodium and zinc in shoots were measured. Results showed that with an increase in salinity level, the shoot and root dry weight and concentration of potassium and zinc in shoot was decreased, but shoot/root dry weight ratio, sodium concentration and sodium/potassium ratio in shoots were increased. Plants provided with nano zinc oxide had higher concentration of zinc, as compared to the ordinary form of zinc oxide. Significant reduction of sodium/potassium ratio in shoots occurred due to plant nutrition of nano zinc oxide. As a result of application of nano zinc oxide, shoot dry weight was increased in Niknejad and Iniya wheat cultivars, but it was decreased in Rowshan and Moghan2 cultivars. The results of this experiment showed that there was significant variation among wheat cultivars in response to the application of nano zinc oxide.