نگاهي به اصول و روش هاي يادگيري پروژه محور

ايجاد روحيه خلاق و تربيت نسلي پژوهشگر، از مهم ترين اهداف نظام تعليم و تربيت است. رسيدن به اين مهم نيازمند بستري مناسب است كه در آن معلم انگيزه كافي را براي هدايت روند تعليم و تربيت به سوي فعاليت هاي پژوهشي داشته باشد و جريان آموزش را در مدار پايين ترين سطح آموزشي، يعني سطح دانش و محفوظات صرف، قرار ندهد. اين امر مستلزم طراحي سيستم آموزشي خلاق، و وجود امكانات لازم براي انجام وظايف محوله، از فضاي آموزشي كافي گرفته تا كتابخانه، كارگاه كامپيوتر، آزمايشگاه و كارگاه و فضاي ورزشي و... است. در سال هاي گذشته، در بعضي موارد مذكور قدم هاي مثبت اما ناكافي برداشته شده اند و تا حدي به تقويت روحيه تحقيق و پژوهش در بين معلمان و دانش آموزان كمك شده است. از جمله اين اقدامات موضوع معلم پژوهنده و فعاليت هاي پژوهشي در بين تعداد كثيري از فرهنگيان عزيز است و فعاليت هايي تحقيقي كه به ضرورت تأليف كتاب هاي جديد در دوره ابتدايي صورت گرفتند. تأسيس پژوهش سراهاي دانش آموزي در دوره دبيرستان نيز گامي ديگر در حركت دادن جريان آموزش به سوي تحقيق و پژوهش بود. يكي از اقدامات مفيد و سازنده اي كه در چند سال اخير در اين زمينه صورت گرفت، پرسش مهر به صورت طرح چند موضوع تحقيقي، ابتدا براي دانش آموزان و بعد براي فرهنگيان و دانش آموزان بود كه حركت بسيار ارزنده اي براي ايجاد روح مطالعه و تحقيق در جامعه فرهنگي كشور را پي ريزي كرد. پيام اين طرح از يك سو تأكيد بر روح تحقيق و بيرون آمدن از حصار مطلق كتب درسي در امر يادگيري و از سوي ديگر اشاره به رسالت عظيمي است كه سيستم اموزش و پرورش مي بايد داشته باشد. يعني سوق دادن امر ياددهي، يادگيري به جستجو و كاوشگري است. در اين حركت بسيار ارزشمند يك نياز اساسي آشنايي فرهنگيان با شيوه يادگيري براساس پژوهش است و اينكه يادگيري بر پايه پروژه محوري يعني چه و اين شيوه چه جايگاهي در سيستم هاي تعليم و تربيت دارد. در اين مقاله ضمن طرح چگونگي طراحي برنامه يادگيري پژوهشي محور و ارائه چارچوب روش هاي اجرايي آن از مزاياي آن هم براي دانش آموزان و هم براي معلمان عزيز صحبت خواهيم كرد.