برآورد ارزش اقتصادي آب از دست‏ رفته‌ي ناشي از ضايعات محصولات كشاورزي (زراعي و باغي آبي) از مرحله برداشت تا قبل از مصرف

Estimating the economic value of the lost water due to wastes of agricultural products (irrigated crop and garden) from the harvest to before taking

ضايعات محصولات غذايي تحت تأثير روش ‏ها، تكنولوژي و الگوهاي توليد، امكانات و ظرفيت زيرساخت هاي داخلي هر كشور، مكانيزم ظرفيت بازار، زنجيره هاي بازار، كانال هاي پخش و توزيع محصولات كشاورزي و فرآورده هاي غذايي و در نهايت الگوهاي خريد و مصرف مواد غذايي در بين مصرف ‏كنندگان قرار دارد. اما آنچه مشخص است، صرف ‏نظر از سطح توسعه اقتصادي و اجتماعي هر كشور، ضايعات غذا در آن كشور بايستي در پايين ترين سطح ممكن نگاه داشته شود. ضايعات غذا از جنبه هدررفت منابع مورد استفاده در توليد محصولات كشاورزي از جمله آب كه كمياب ترين عامل توليدي به شمار مي رود، حايز اهميت است. از همين رو، در اين پژوهش، ضمن برآورد مقدار ضايعات محصولات كشاورزي (زراعي و باغي) در سال زراعي 93-1392، ميزان آب تلف شده و ارزش اقتصادي آن نيز برآورد شده است. برآورد ضايعات براساس تعريف سازمان خواربار و كشاورزي ملل متحد (فائو) در سال 2011 انجام شده است. در راستاي تأمين اهداف پژوهش، ابتدا با استفاده از منابع موجود و نظرات كارشناسي، مقادير ضايعات محصولات كشاورزي از مرحله برداشت تا عرضه در بازار و قبل از مصرف براي 17 محصول مهم و عمده زراعي و 6 محصول عمده ي باغي كه بيشترين آب را به خود اختصاص داده ‏اند تعيين و سپس به كل توليدات آبي زراعي و باغي كشور تعميم داده شد. براساس محاسبات انجام شده مقدار آب تلف شده ناشي از ضايعات محصولات كشاورزي به ميزان 9/3 ميليارد متر مكعب معادل حدود 45 درصد حجم ذخيره شده آب سدها در سال آبي 93-1392 بوده و زيان اقتصادي آب هدر رفته ناشي از اين ضايعات 92297/1 ميليارد ريال مي باشد.

The methods, the technology, the production patterns, the equipment, the capacity of the domestic infrastructure of each country, the mechanism of market capacity, market chains, releasing and distribution channels of agricultural and food product, purchasing patterns, and food consuming of consumers affect on the wastes of food products. Regardless of the level of economic and social development of each country, the food wastes should be on the lowest level in the country. In term of resources losses in the agricultural sector, the food wastes are important, especially water input is considered as rarest input in this sector. Therefore in this research, regarding the estimating the amount of the waste products of agriculture (crop and garden) in the 20132014 crop year, we calculate the amount of wastes and economic value of water. We utilize the FAO definition in 2011 for estimating the wastes. In order to achieve the objectives of the research, at first, the amount of wastes products of agriculture for 17 major crop products and 6 major garden products have been determined. These products contain the most water. Followed by the results, the results have been expanded to all crop and garden irrigated products. Based on the results of the study, the amount of lost water due to waste products of agriculture is 9.3 billion m3, equivalent to about 45 percent of the volume of water stored behind the dams in the water year 20132014. The economic cost of lost water due to wastes is also 92297.1 billion Rials.