رابطه بين خاطره‌انگيزي و مشاركت اجتماعي در بازآفريني هويت شهري؛ نمونه موردي: ميدان شهرداري رشت

Investigation of the Relation between Memorability and Social Collaboration in Regeneration of Urban Identity, Case Study: Shahrdari Square in Rasht

امروزه، هويت شهري انسان‌ها و خاطرات جمعي آن‌ها با بي‌توجهي روبه‌رو شده و انسان ارتباط خود را با مكاني كه در آن زندگي مي‌كند از دست داده است. فقدان هويت مكان و خاطره انگيزي آن‌ در فضاهاي شهري مشكلاتي در هويت فردي و جمعي شهروندان ايجاد كرده است. لذا مي‌توان فضاهاي شهري را طوري طراحي و برنامه‌ريزي نمود، كه علاوه بر احيا هويت و حفظ خاطرات گذشته، در شكل گيري خاطرات جديد نيز موثر باشد و بستر لازم را براي وقوع رويدادهاي شهري فراهم سازد. ميدان شهرداري رشت يكي از غني‌ترين عرصه‌هاي عمومي شهر رشت است كه با توجه به قرارگيري آن در مركز جغرافيايي، تاريخي، تجاري و ترافيكي شهر، از ابتداي شكل‌گيري آن به عنوان محل تفرج، تفريح، تعامل و حيات اجتماعي مردمان شهر محسوب مي‌شده است. اما در دهه‌هاي اخير به دليل تحولات اجتماعي و فرهنگي، افزايش جمعيت و جابه?جايي ساكنان قديمي و اصيل اين منطقه در سطح شهر، اين فضاي شهري مركزي و با هويت شهر به سوي از دست دادن ارزش‌هاي كالبدي و اجتماعي خود پيش مي‌رود. بازيابي اين مفاهيم در ميدان شهرداري و گستره اطراف موضوع اين پژوهش بوده و سعي بر آن است كه با بازآفريني ارزش‌هاي گذشته در كنار پاسخ گويي به ارزش‌هاي امروزي، از توانمندي‌هاي ميدان شهرداري و جذب و تقويت حضور مردم سود جسته و با ايجاد محيط‌هاي خاطره انگيز و حفظ و تقويت عناصر هويت بخش، مركز شهر را باز تعريف كند. براين اساس، سه عامل هويت مكان، خاطره‌انگيزي و مشاركت اجتماعي متغيرهاي اصلي تحقيق را تشكيل دادند. روش تحقيق حاضر از نوع آميخته اكتشافي بوده و از ابزار پرسشنامه براي جمع‌آوري داده‌ها استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد، هرچند بين خاطره انگيزي و مشاركت اجتماعي با متغير وابسته هويت مكان رابطه مستقيم و مثبتي وجود دارد، اما شاخص خاطره انگيزي در افزايش هويت مكان تاثير‌گذارتر مي‌باشد.