استفاده از محصولات آرايشـي بين دختران دبيرستاني و دانشجوي شهر يزد: بررسي آگاهي، نگرش و عملكرد

Cosmetics use among female high school and university students in Yazd: A knowledge, attitude and practices study

زمینه و هدف: یكی از ویژگی‌های زنان و دختران خودآرایی و خودنمایی است كه سبب گرایش آن‌ها به انواع آرایش‌ها می‌شود. این پژوهش با هدف تعیین فراوانی مصرف مواد آرایشی بین دختران دبیرستانی و دانشجوی شهر یزد و سنجش آگاهی، نگرش و عملكرد آنان در این زمینه انجام شد. روش اجرا: این مطالعه‌ی مقطعی روی نمونه‌ای از دختران دبیرستانی و دانشجوی شهر یزد در سال 1394 انجام شد. حجم نمونه‌ی مورد نیاز 400 نفر برآورد شد كه به‌صورت نمونه‌گیری آسان در تحقیق وارد شدند. داده‌های موردنیاز در این مطالعه با استفاده از پرسش‌نامه‌ای مشتمل بر چهار بخش اطلاعات دموگرافیك، آگاهی، نگرش و عملكرد در مورد مصرف مواد آرایشی، گردآوری شد. اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از نسخه‌ی‌ 22 نرم‌افزار IBM SPSS Statistics (IBM Corp., Armonk, NY, USA) و با بهره‌گیری از آزمون آزمون‌های آماری t، تحلیل واریانس (ANOVA) و مربع كای تحلیل شدند. برای توصیفف متغیرهای كمی پیوسته از میانگین±انحراف معیار و برای توصیف متغیرهای اسمی و رتبه‌ای از جداول فراوانی استفاده شد. یافته‌ها: از شركت‌كنندگان در مطالعه، 8/53% از حداقل یك محصول آرایشی استفاده می‌كردند. میانگین نمره‌ی آگاهی افراد با سن، تحصیلات والدین، شغل والدین و میزان درآمد ماهیانه خانواده ارتباط معنی‌داری داشت (05/0>P). بین میانگین نمره‌ی نگرش با سن، سطح تحصیلات پدر و شغل پدر و مادر ازلحاظ آماری ارتباط معنی‌داری وجود داشت (05/0>P). سن، تحصیلات پدر و مادر و شغل پدر و مادر دارای تأثیر معنی‌داری بر نمره‌ی عملكرد آزمودنی‌ها بودند (05/0>P). افرادی كه از مواد آرایشی استفاده نمی‌كردند، نسبت به اثرات استفاده از مواد آرایشی نگرش مناسب‌تری داشتند (01/0=P). تیجه‌گیری: با توجه به شیوع بالای استفاده از مواد آرایشی در بین دختران دانش‌آموز و دانشجوی شهر یزد و نیز پایین‌بودن سطح آگاهی آنان درخصوص اثرات استفاده از این مواد، برنامه‌ریزی و تدوین محتوای آموزشی مناسب و هم‌چنین شیوه‌ی آموزشی متناسب با شرایط هر گروه ضروری به‌نظر می‌رسد.

Background and Aim: One of the most important characteristics of women and girls is their eagerness for showing their beauty, which is commonly achieved by using cosmetics and doing makeup. The aim of this study was to determine the prevalence of cosmetics use among high school and university students girls in Yazd city and to measure their  knowledge, attitude and practices. Methods: This cross-sectional study was conducted on 400 female high school and university students in Yazd city in 2016. Data were gathered using a four-part questionnaire, which was designed to collect demographic data of the participants as well as, items needed for assessment of knowledge, attitudes, and practice of the participants about using cosmetics. The collected data were described and analyzed using IBM SPSS Statistics (IBM Corp., Armonk, NY, USA) version 22. Independent t, one-way analysis of variance (ANOVA), and chi square tests were used for statistical analyses. Results:  The mean scores of knowledge, attitude and practices of the participants showed that the mean knowledge score of them was related to the age, level of education of parents, parentʹs occupation and household income (P<0.05). The mean attitude score of the participants was also related to the age, level of education of parents, and parentʹs occupation (P<0.05). The mean practices score of the participants was related to the age, level of education of parents, and parentʹs occupation as well (P<0.05). Those who did not use cosmetics, had a more proper attitude towards using cosmetics (P=0.01). Conclusion: This study demonstrated that the use of cosmetics among female high school and university students in Yazd was high. Proper training in appropriate use of the cosmetics is needed.