اصول تربيت اخلاقي از منظر اسلام: رويكردي تطبيقي

Principles of Moral Upbringing in Islam: a Comparative Approach

اين مقاله مي‌خواهد با پژوهشي بنيادي ـ تاريخي و روش توصيفي ـ تحليلي، شماري از اصول تربيت اخلاقي را از منظر اسلام بررسي كند؛ ازاين‌رو، نخست هر اصل را از زبان شماري از مربيان بيان مي‎كند تا زمينۀ فهم روشن‎تر اصل فراهم شود. آن‌گاه نظر اسلام را دربارۀ آن اصل مي‎آورد. يكي از مهم‎ترين نتايج مقاله اين است كه گوهر اخلاقي اسلام اقتضا مي‎كند كه به اصول تربيت اخلاقي هم پرداخته باشد. همچنين اين مقاله بي‎آنكه درپِي حصر اصول تربيت اخلاقي از نگاه اسلام در چند اصل خاص باشد، اثبات مي‎كند كه اسلام به چهار اصل توجه مي‌كند: سازگاري وسايل با هدف‎ها؛ پايبندي كامل به رفتار اخلاقي؛ رعايت تفاوت‎هاي فردي؛ بازتاب عيني و ذهني اخلاق. نتيجۀ ديگر تحقيق آن است كه اين اصول جهاني‌اند و با فطرت بشر سازگار.

This paper investigates some of the moral upbringing principles in Islam by a fundamentalhistorical research and a descriptiveanalytic method. In doing so, it first represents each principle in the words of some trainers to provide the ground for better understanding of that principle. Then, it brings forth the Islamic view on that principle. One of the most important results of this paper is that Islam’s moral substance involves concerning the principles of moral upbringing. Also, without restricting the Islam’s principles of moral upbringing to a few number of principles, this paper proves that Islam focuses on four principles: compatibility of means and ends; complete commitment to moral behavior, observance of individual differences; subjective and objective reflection of morality. The other result of this study is that these principles are universal and compatible with human nature.