ويژگي هاي شخصيتي، طرحواره‌هاي ناسازگار اوليه و كاركرد خانواده در زوجين متقاضي و غيرمتقاضي طلاق

Personality Characteristics, Early Maladaptive Schema and Family Function in Couples Initiating for Divorce Versus Non-Initiating Ones

تصميم به طلاق به متغيرهاي فردي و بين فردي بستگي دارد. ويژگي هاي شخصيتي و طرحواره‌هاي ناسازگار اوليه عوامل فردي مهمي هستند كه در كنار كاركرد خانواده به عنوان يك عامل بين فردي در كنارآمدن با مشكلات زندگي نقش مهمي ايفا مي كنند و مي‌توانند تعيين كننده گرايش يا عدم گرايش زوجين به سمت طلاق باشند. نمونه پژوهش 285 نفر از زوجين متقاضي طلاق (147 نفر) و عادي (138 نفر) بودند كه به شيوه نمونه گيري هدفمند از مناطق مسكوني و دادگاه هاي خانواده شهر تهران انتخاب شده، و پرسشنامه هاي ويژگي هاي شخصيتي، طرحواره هاي ناسازگار اوليه، و كاركرد خانواده را تكميل كردند. نتايج نشان داد كه دو گروه در طرحواره هاي ناسازگار اوليه (محروميت هيجاني، رهاشدگي و طرد، بي اعتمادي، بدبيني و بازداري هيجاني)، ويژگي هاي شخصيتي (روان رنجور خويي، تجربه گرايي، توافق پذيري، و با وجدان بودن)، و كاركرد خانواده (حل مسيله، نقش ها، و كنترل رفتار) با يكديگر تفاوت دارند. تحليل رگرسيون لجستيك نيز نشان داد كه 34 تا %45 تقاضاي طلاق توسط خرده مقياسهاي فوق تبيين مي شود. به نظر مي رسد كه توجه به چنين متغيرهايي در پيشگيري اوليه و ثانويه نقش مهمي داشته و لازم است كه روان شناسان و مشاوران در محيط-هاي باليني و مشاوره اي به اين متغيرها توجه كنند.

Decision for divorce depends on various personal and interpersonal variables. Personality characteristics and early maladaptive schema as two individual, and family function, as an interpersonal variable would play crucial role in helping people to cope with problems in life. A sample of 285 couples (147 initiator, and 138 non-initiator) were recruited in the family courts, and residential districts in Tehran. They completed a battery of questionnaire including NEO (five factor personality questionnaire), short form of early maladaptive schema questionnaire (YSR), and McMaster family assessment device (FAD). Groups were matched based on age, education level, social economic status, and years of marriage. Results indicated statistical significant differences between two groups in personality characteristics (neuroticism, openness to new experiences, agreeableness and consciousness) early maladaptive schemas (emotional deprivation, rejection, distrust, pessimism and emotional inhibition), and family function (problem solving, roles, and behavioral control). The result of regression logistic analysis showed that 34 to 45 percent of dependent variable predicted by these 12 independent variable. As such, it seems that there is a need to attend the factors would play a role both at primary prevention level and secondary level that psychologists and counselors could consider when providing mental health services.