بررسي تطبيقي تصوير جواني و پيري از منظر ابن معتز و سعدي

A Comparative Study of the Depiction of Youth and Old Age by IbnMu’tazz and Saadi

جواني و پيري از جمله موضوعاتي است كه شاعران در هر زمان و مكان بدان عنايت داشته و از زاويه ديد خود درباره آن شعر سروده‌اند. از جمله شاعراني كه با نگاهي ويژه اما نزديك به هم در شعرشان به اين موضوع اهميت داده‌اند شاعر بزرگ عرب، ابن معتز و شاعر پرآوازه ايران، سعدي شيرازي‌اند كه علي‌رغم اينكه در دو دنياي متفاوت زندگي كرده‌اند در اشعارشان تصوير مشابهي درباره جواني و پيري ارايه داده‌اند. در اين مقاله سعي بر اين است كه به شيوه توصيفي ـ تحليلي و برمبناي مكتب امريكايي ادبيات تطبيقي، ديدگاه سعدي و ابن معتز درباره جواني و پيري بررسي تطبيقي شود. يافته‌هاي پژوهش بيانگر آن است كه هر دو شاعر، جواني را دوره لهو و لعب، عيش و تنعم، قوّت و قدرت و نشاط معرفي كرده‌اند و پيري را از سويي دوره ضعف جسماني، پژمردگي و فرسودگي بدن و تحليل قواي بدني و از سوي ديگر دوره زهدپيشگي و دوري از لذت‌ها همراه با افزايش آگاهي و قدرتِ تدبير دانسته‌اند كه در نهايت با ترك زندگي به پايان مي‌رسد.

Youth and old age are among themes adopted everywhere and at all times by poets, who have written poems on them from their own perspective. The renowned Arab poet IbnMutazz and prominent Iranian poet Saadi are two poets who from a particular, though close, standpoint addressed the themes in their poems. Despite living in two different worlds, they presented a similar picture of youth and old age in their poetry. The present paper tries to provide a comparative study of Saadi’s and IbnMutazz’s opinion about youth and old age, using a descriptive-analytical method based on the American approach. The findings suggest both poets describe youth as a period of frivolity, pleasure and luxury, strength and exuberance, while old age is on one hand a period of physical weakness, frailty and loss of physical power and on the other, a period of piety, rejection of pleasures and increased prudence and knowledge, which ultimately ends in death.