بررسي رابطه استدلال اخلاقي و رفتار اخلاقي با ميانجي گري نظريه شناخت اجتماعي در نوجوانان

Investigating the relationship between moral reasoning and moral behavior in adolescents mediated by social cognition theory

پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه استدلال اخلاقي و رفتار اخلاقي با ميانجي گري نظريه شناخت اجتماعي در نوجوانان انجام شده است. جامعه‌ي آماري اين پژوهش شامل تمامي دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان خرم آباد است كه از ميان آنها 350 نفر (175 پسر و 175 دختر) براساس روش نمونه گيري خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌هاي استدلال اخلاقي و رفتار اخلاقي و آزمون ذهن خواني از طريق تصوير چشم را تكميل كردند. با استفاده از روش همبستگي پيرسون و همبستگي سهمي و تحليل رگرسيون ساده در قالب الگوي تحليل مسير، يافته ها نشان داد كه رابطه‌ي بين استدلال اخلاقي و رفتار اخلاقي در نوجوانان معنادار نمي‌باشد. اما با ورود متغير واسطه‌اي شناخت اجتماعي در تحليل، رابطه‌ي بين استدلال اخلاقي و رفتار اخلاقي معنادار گرديد و بر اين اساس، فرضيه اول رد و فرضيه دوم تأييد گرديد. از اين رو لازم است در بررسي رفتار اخلاقي نوجوانان به عواملي غير از عوامل صرفاً شناختي توجه شود و تنها بر اساس استدلال اخلاقي افراد در مورد رفتار اخلاقي آنها قضاوت نشود. همچنين ضرورت تقويت شناخت اجتماعي در نوجوانان جهت افزايش بروز رفتارهاي اخلاقي در آنها درك شود.

The purpose of the present study was to investigate relationship between moral reasoning and moral behavior in adolescents mediated by social cognition theory.Accordingly,350 participants (175 females and 175 males) were selected by multistage cluster sampling among the first grade high school students in the city of Khorramabad.They completed Moral Reasoning and Moral Behavior Questionnaires as well as Reading Mind in the Eyes Test. The data were analyzed using Pearson and Partial correlation and regression analysis. The results showed thatthe relationship between moral reasoning and moral behavior in students wasn’t significant. But with entering the social cognition variable into the analysis, this relationship was significant. Therefore,it is necessary to examine the moral behavior in adolescents, search other factors, especially the noncognitive factors. Also, the need for promoting social cognition in adolescents to increase their understanding of ethical behavior must be properly appreciated.