مقايسه مفهوم عرفاني عشق در انديشه‌هاي سپهري و عارفان مسلمان

Comparison of mystical concept of Love in thought of Sphere and Muslim mystics

سپهري از شاعران بنام معاصر است. درباره شعر و انديشه‌هاي عرفاني‌ او ديدگاه‌هاي فراواني مطرح ‌شده ‌است. برخي مباني شعر او را برگرفته از عرفان ايراني‌اسلامي و يا عرفان هندي و شرقي دانسته‌اند و البته برخي نيز شعر او را تهي از عرفان مي‌دانند. تاكنون پژوهشي به مقايسه كاربرد مفاهيم و اصطلاحات عرفاني در شعر سپهري و گفتار عارفان مسلمان نپرداخته است. گزينش واژگان، مدخلي بر طرز تفكر شاعران است؛ به‌ همين‌ سبب پژوهنده يكي از راه‌هاي شناخت عرفان سپهري را گزينش اصطلاحات و مفاهيم عرفاني در سروده‌هاي او مي‌داند. اين مقاله براي روشن‌شدن چيستي و چگونگي عرفان سپهري، مفهوم عرفاني عشق را از ميان مفاهيم و اصطلاحات فراوانِ نهفته در شعر او برگزيده است و مي كوشد اين مفهوم را در مقايسه با كاربرد آن نزد عارفان مسلمان بررسي كند. با بررسي ويژگي‌هاي عشق در سروده‌هاي سپهري و سخنان عارفان مسلمان مي‌توان دريافت عرفان سپهري به عرفان شرقي بسيار نزديك تر از عرفان ايراني‌اسلامي است؛ امّا تفاوت‌هايي نيز با ديدگاه شرقي دارد كه نشان مي‌دهد سپهري رگه‌هايي كمرنگ از عرفان ايراني‌اسلامي را با عرفان شرقي آميخته ‌است؛ به‌ بيان ‌ديگر، او عرفان خود را دارد و عرفانش با عرفان مكتب هاي ديگر متفاوت است.

Sepehri is one of famous contemporary poets that It has been said a lat about his poems, especially about his mystical thoughts. There are several views about his poems sush as: whit persian Islamic mystical principles, whit Hindi and Eastern mystical principles, or without any Mysticism. No study has particalary dealt with comparative analysis of mystical terms and concepts in Sepehri s poems compared With Muslim mystics ones. Word selection is a way toward poet s manner of Thinking, Therefore, the researcher belives that selecting mystical terms and concepts in Sepehri s poems is a suitable way analyze his mysticism. In order to lighten the nature and quality of his Mysticism, this study selects mystical concept of Love from among so mony mystical terms and concepts in his poem. It also tries to express It real meaning compared with the use of this concept by Muslim mystics. This study tries to show the origin of Sepehri s mysticism by analyzing the differences of Love between his poems and Mysticism of Muslim mystics.