بررسي مقايسه‎اي روابط معنايي ، ساختار شكلي و سيستم مديريت اصطلاحنامه‎هاي فني مهندسي و نما

هدف: اصطلاحنامه‎ها به‎عنوان ابزارهاي كمكي بازيابي اطلاعات نقش مهمي در بهينه‎سازي جستجوها در پايگاه‎هاي اطلاعاتي علوم دارند و تاليف و انتشار آن‎ها مستلزم برخورداري از شرايطي استاندارد است. پژوهش حاضر، به بررسي مقايسه‎اي روابط معنايي، ساختار شكلي و سيستم مديريت اصطلاحنامه‎هاي فني و مهندسي و نما بر اساس استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005 مي‎پردازد. روش: پژوهش حاضر به روش ارزيابانه انجام شده و از نوع كاربردي است. جامعه پژوهش شامل آخرين ويرايش اصطلاحنامه‎هاي فني ـ مهندسي و نما است. ابزار مورد استفاده در اين پژوهش سياهه‎وارسي است كه در فضاي نرم‎افزار اكسل در 4 بخش روابط معنايي، ساختار شكلي، نحوه ارائه و سيستم مديريت اصطلاحنامه بر اساس بندهاي موجود در استاندارد ANSI/NISO z39.19 2005 تنظيم شده است. از آمار توصيفي براي تجزيه و تحليل اطلاعات استفاده شد. يافته‎ها: يافته‎هاي پژوهش نشان داد كه ميانگين رعايت استاندارد در روابط معنايي اصطلاحنامه فني و مهندسي 5/97 درصد و در اصطلاحنامه نما 93 درصد است. در بخش ساختار شكلي ميزان رعايت استانداردها در دو اصطلاحنامه مذكور به ترتيب 86 درصد و 97 است. در نحوه ارائه اصطلاحنامه ميزان برخورداري دو ابزار از استانداردها به ترتيب 5/54 درصد و 57 درصد و در سيستم مديريت، دو اصطلاحنامه ياد شده به ميزان 14 درصد و 18 درصد استانداردهاي مذكور را رعايت كرده‎اند. مي‎توان نتيجه گرفت كه ميزان رعايت استانداردها در بخش روابط معنايي و ساختار شكلي اصطلاحنامه‎ها مطلوب است. كمترين ميزان رعايت استانداردها، در سيستم مديريت اصطلاحنامه و سپس در بخش نحوه ارائه بوده است. اصالت/ارزش: با توجه به اينكه اصطلاحنامه‎ها يكي از منابع اطلاعاتي مهم در امر بازيابي اطلاعات در عصر حاضر هستند و تهيه و تدوين آن‎ها، برنامه‎هاي مدون و سرمايه‎گذاري‎هاي بسياري را مي‎طلبد، انجام پژوهش‎هايي كه كيفيت اصطلاح‎نامه‎ها را بر اساس استانداردهاي نوين بسنجد، ضروري به نظر مي‎رسد. ارزش مقاله حاضر در نشان دادن ضعف اصطلاحنامه‎ها در سيستم مديريت اصطلاحنامه و در نحوه ارائه اصطلاحات و نياز به استفاده از ابزارهاي نو براي بازنمايي است.