پديد آورندگان :
نامجو، مرتضي نويسنده , , فرهنگ فر، همايون نويسنده , , باشتني، مسلم نويسنده , , اقبال، عليرضا نويسنده ,
كليدواژه :
تعادل منفي انرژي , گامه شيردهي , گاو شيري , نسبت چربي به پروتئين
چكيده فارسي :
سابقه وهدف:
در گاوهايي با ظرفيت ژنتيكي بالا، ميزان خوراك مصرفي قبل از زايمان كاهش مي‌يابد كه در پي آن، تعادل منفي انرژي رخ مي‌دهد. تعادل منفي انرژي، بخشي از فيزيولوژي طبيعي گاوها در اوايل دوره‌ي شيردهي است. با اين حال، وقوع اين پديده، اثرات منفي شديدي بر توليد و سلامت گاوهاي شيري مي‌گذارد. هدف از اين تحقيق، برآورد اثر برخي از عوامل مؤثر بر وقوع تعادل منفي انرژي در گاوهاي شيري ايران مي بوده است.
مواد و روش‌ها:
تعداد 784532 ركورد روز آزمون متعلق به 93259 رأس گاو شيري شكم اول در 660 گله كه طي سال‌هاي 1382 الي 1392 زايش داشتند، مورد استفاده قرار گرفت. براي بررسي احتمال وقوع تعادل منفي انرژي، يك مدل خطي تعميم‌يافته لجستيك به‌كمك رويهGLIMMIX نرم‌افزار آماري SAS بر داده‌ها برازش داده شد. در مدل مزبور، اثر سازه‌هاي استان (10 استان)، گامه‌ي شيردهي (10 ماه)، فصل توليد، سن در هنگام نخستين زايش (دو گروه 1- كمتر يا مساوي 25 ماه 2- بيشتر از 25 ماه)، نوع اسپرم پدر حيوان (سه گروه 1- اسپرم ايراني 2- اسپرم كانادايي 3- اسپرم آمريكايي)، سال زايش (1392-1382)، شمار سلول‌هاي بدني در شير روزانه (دو گروه 1- كمتر يا مساوي 200 هزار در ميلي‌ليتر 2- بيشتر از 200 هزار در ميلي‌ليتر)، نوع ژنوتيپ گاو (دو گروه 1- زينه يا آميخته ارتقاء يافته به-سمت اصيل 2- اصيل هلشتاين)، مقدار شير روز آزمون (به عنوان متغير كمكي)، تنوع درون گله‌اي براي توليد شير (دو گروه 1- تنوع بالا 2- تنوع پائين)، و همچنين اثر متقابل بين گامه‌ي شيردهي و فصل توليد، قرار داده شدند. با استفاده از ركوردهاي روز آزمون درصد چربي و درصد پروتئين شير در هر ماه شيردهي (و به‌دليل در دسترس بودن آن‌ها تحت شرايط عملياتي در گاوداري‌ها) و نقطه‌ي آستانه‌اي 12/0 ، متغير وابسته به‌صورت دوتايي (كد صفر براي عدم وقوع و كد يك براي وقوع تعادل منفي انرژي) تعريف گرديد.
يافته‌ها:
همه‌ي سازه‌هاي گنجانده شده در مدل، به‌جز سن در هنگام اولين زايش، اثر معني‌داري از لحاظ آماري بر وقوع تعادل منفي انرژي داشتند (0001/0P نتيجه‌گيري:
استفاده بيشتر از اسپرم‌هاي آمريكايي (همراه با برآورده شدن احتياجات غذايي گاوهاي پرتوليد)، مديريت متناسب با احتياجات دام در فصل زمستان، استفاده بهينه از گاوهاي زينه در طرح‌هاي اصلاح نژادي، توجه بيشتر به گاوهاي تازه‌زا، يكنواختي توليد شير گاوها در گله و همچنين بهبود وضعيت بهداشت و سلامت دام از جمله توصيه‌هايي است كه مي‌توانند براي كاهش وقوع تعادل منفي انرژي، مفيد واقع گردند.
چكيده لاتين :
Background and objective: Feed intake of genetically high-producing cows
decreases before parturition and, as a result, negative energy balance (NEB) is
occurred. Negative energy balance is a part of normal physiology in the early
lactation. However, this phenomenon has usually serious negative influences on
production and health of dairy cows. The objective of the present research was to
estimate the effects of some factors affecting the occurrence of negative energy
balance in Iranian dairy cows.
Material and methods: The data comprised 784,532 test day records belonging to
93,259 first-parity cows in 660 herds and calved between 2003 and 2013 were
used. To investigate the probability of negative energy balance occurrence, a
logistic generalized linear model using GLIMMIX of SAS statistical software was
fitted to the data. In the model, factors of province (10 provinces), lactation stage
(10 months), production season, first calving age (<=25, >25 months) , sperm type
of the sire (Iranian, Canadian and American), calving year (2003-2013), somatic
cell count (SCC) in daily milk yield (<=200000, >200000), cow genotype (grade
up to Holstein, purebred Holstein), milk yield at test day (covariable), within-herd
variation for milk yield (high, low), and two-way interaction between stage of
lactation and season of production were included. Using fat and protein content of
test day milk records in each month of lactation, and with respect to threshold point
of 0.12, binary dependent variable (0 and 1 codes for non-occurrence and
occurrence of NEB, respectively) was defined. Results: All included factors, except first calving age, had significant effects on the
occurrence of NEB (P<0.0001). Maximum and minimum NEB was found for the
progeny of Canadian and Iranian sperms, respectively. Cows which are producing
in winter and autumn seasons had maximum and minimum NEB, respectively.
Upgrade to Holstein cows showed lower NEB than purebred Holstein cows. First
and seven month of lactation indicated lowest and highest NEB, respectively.
Herds with high variation in milk production showed greater probability to NEB
compared to the herds with low variation. Mean probability of NEB was greater for
the cows with SCC>200,000 as compared to the cows with SCC<=200,000.
Conclusion: More utilisation of American sperms (along with providing nutrient
requirements of high-producing cows), appropriate nutrition management in
winter, optimized utilization of upgrade Holstein cows in breeding schemes, more
attention to the cows at freshening, uniformity of milk production over the herd,
and also providing suitable health and sanitation are useful recommendations to
reduce NEB.
