بررسي آزمايشگاهي تاثير لايه هاي درشت منفذ پيوسته و ناپيوسته در انتقال محلول در خاك

يكي از مكانيزم هاي انتقال مواد محلول در خاك، جريان ترجيحي يا جريان از مسير هاي درشت منفذ است. در اين تحقيق، براي بررسي تاثير مسير هاي درشت منفذ در انتقال محلول، از سه توده خاك حاوي 3 درصد رس، 2/4 درصد سيلت و 8/92 درصد شن در مخزني به طول 200، عرض 100 و ارتفاع 45 سانتي متر استفاده شد. توده خاك اول به صورت همگن (بدون مسير درشت منفذ)، توده خاك دوم حاوي خاك و لايه هايي به ضخامت 5 سانتي متر از سنگريزه هايي به قطر 2 تا 4 ميلي متر از سطح تا كف (داراي لايه هاي درشت منفذ پيوسته) و توده خاك سوم حاوي خاك و لايه هايي به ضخامت 5 سانتي متر از سنگريزه هايي به قطر 2 تا 4 ميلي متر از سطح تا عمق 35 سانتي متري (داراي لايه هاي درشت منفذ ناپيوسته) تهيه شد. انتقال محلول سديم كلريد در اين سه توده خاك آزمايش و با نرم افزار GeoStudio شبيه سازي شد. محلول انتخابي در توده خاك داراي لايه هاي درشت منفذ پيوسته در مقايسه با توده خاك بدون لايه درشت منفذ، 27 درصد سريع تر انتقال يافت و غلظت هاي اوج محلول رخنه شده نيز زودتر مشاهده شد. تاثير قابل توجهي در سرعت انتقال محلول در لايه هاي درشت منفذ ناپيوسته مشاهده نشد. نرم افزار GeoStudio با ضريب تعيين بيش از 89/0 و مقادير جذر ميانگين مربعات خطاي كم تر از 25/0 انتقال محلول سديم كلريد را به طور رضايت بخشي شبيه سازي كرد.