اسلوب تصريح و تبيين در ترجمه ي قرآن (بررسي موردي ترجمه ي فيض الاسلام)

از آنجا كه هدف از ترجمه متون ديني، تفهيم هرچه بهتر و بيشتر مفاهيم و معارف ناب ديني و اسلامي به مخاطبان است، مترجمان بايد تلاش كنند تا تعادل ترجمه اي را در متون ديني و ارائه ترجمه اي كه پاسخگوي نياز مخاطب باشد، رعايت كنند. دستيابي به تعادل ترجمه اي، مستلزم اعمال تعديل ها و تغيير هايي در فرايند ترجمه است. يكي از اين تغييرها كه نخستين بار از سوي «وينه و داربلنه» (Vinay and Darbelnet) مطرح شد، «تصريح» است.تصريح از جمله تغييراتي است كه در قلمرو اختيارات مترجم قرار مي گيرد كه به صورت آگاهانه و به عنوان راهبردي در ترجمه صورت مي گيرد. فيض الإسلام دانشمندي فقيه و اديب است كه به ترجمه متون ديني (قرآن، نهج البلاغه، صحيفه سجاديه) پرداخته است. پژوهش حاضر كه به روش توصيفي ـ تحليلي و با رويكردي زبانشناختي است، درصدد است تا تصريح را به عنوان شاخصه سبك شناختي ترجمه فيض الإسلام در قرآن مورد كاوش قرار داده تا اثرگذاري ها و فوائد آن در ترجمه، به ويژه ترجمه متون ديني مشخص شود. ايشان با استفاده از تكنيك تصريح به شفاف سازي واژگان فرهنگ مدار و مقولات ناآشنا براي مخاطب و تصريح به عوامل انسجام (حذف، جانشيني و ارجاع) ونيز ايجاد ارتباط و تناسب ميان آيات قرآن پرداخته اند كه موجب تفهيم بهتر به خواننده و مانع از ايجاد چالش ذهني و گسستگي در خوانش وي مي گردد. اما بايد گفت كه ترجمه ايشان ويژگي خاص ديگري را از آن خود ساخته است و ايشان دريچه ديگري را در فن ترجمه گشوده است كه مي توان آن را نظريه يا انگاره تبيين ناميد. در واقع، ايشان افزوده هايي مي آورد كه حد وسط ميان تصريح و تفسير است.