چالش هاي ارزيابي عملكرد

سيستم ارزيابي عملكرد كاركنان تحت عناوين گوناگوني همچون نظام ترفيعات، تعيين شايستگي و غيره به عنوان يكي از مهم ترين فعاليت هاي مديريت منابع انساني كاركردي فراتر از اعطاي پاداش، تاكيد بر حمايت رفتار، ايجاد ارتباط بين مديران و كاركنان و به سازي منابع انساني در سازمان ها دارد. با انجام صحيح و منطقي ارزيابي عملكرد، ضمن آن كه سازمان ها با كارايي به اهداف خود مي رسند، منافع كاركنان نيز تامين مي گردد. ارزيابي عملكرد اثربخش نسبتا مشكل است زيرا كار ارزشيابي مستلزم نوعي قضاوت و داوري درباره رفتار و عملكرد افراد است، بنابراين انجام ارزيابي با كيفيت و روشي كه كم ترين آثار سو را داشته باشد ضرورت دارد. متاسفانه در تعدادي از سازمان ها و شركت ها اين مهم جنبه ظاهري و تشريفاتي پيدا كرده است و بيش تر روش هاي معمول كارايي و اثربخشي ندارند. همين امر سبب عدم رضايت و ناخرسندي كاركنان شده است. در بسياري از موارد مشاهده مي شود بنا به دلايل متعدد شخصي و سازماني، معيارهاي كيفي ارزيابي به صورت آگاهانه يا ناآگاهانه مورد دستكاري قرار مي گيرند. يا اين كه عملا به دلايل گوناگون سيستم ارزيابي عملكرد بازدهي ندارد. اين مهم در سازمان هاي دولتي وضعيت به مراتب اسفناك تري دارد به طور مثال حقوق كاركنان دولت متناسب با نرخ تورم واقعي، رشد نداشته و مديران سازمان هاي دولتي تمامي گزينه هاي افزايش حقوق ـ مانند ساعت اضافه كاري، ماموريت و ... ـ را به طور مساوي بين تمام كاركنان تقسيم كرده اند. تكرار اين پديده در ساليان متمادي از يك سو حق و حقوق كاذبي را براي كاركنان ايجاد و از سوي ديگر امكان تمايز بين عملكرد مناسب و نامناسب را از مديران سلب كرده است. چنين روندهايي به افزايش بي اعتمادي، كاهش بهره وري و ساير مشكلات منابع انساني در سازمان ها دامن زده است. اگر كاركنان سازمان به اين نتيجه برسند كه اعطاي ترفيعات و شايستگي و پرداخت پاداش ها بر معيارهاي عملكردي استوار نبوده و بر مبناي ارزشيابي واقعي صورت نگيرد، اثرات زيان بار و مخربي بر عملكرد آنان خواهد داشت. آسيب شناسي ارزيابي عملكرد منابع انساني، موضوع مهمي است كه كم تر به آن پرداخته شده است. از اين رو در بخش «با مديران» اين شماره، نظر تعدادي از مديران و صاحب نظران را از حوزه ها و صنايع مختلف جويا شديم و از آن ها سوال كرديم كه «با توجه به تجربيات شما، مهم ترين چالش هاي ارزيابي عملكرد در سازمان هاي ايراني كدامند؟ و براي بهبود وضع موجود چه مي توان كرد؟». با مراجعه به اصل مجله نظر تعدادي از مديران و صاحب نظران را خواهيد خواند .