شيوع فرسودگي تحصيلي و برخي عوامل مرتبط با آن در دانشجويان علوم پزشكي قم

Prevalence of Academic Burnout and Its Related Factors among Medical Student in Qom, Iran

زمینه و هدف: فرسودگی تحصیلی از لحاظ بهزیستی ذهنی،‌ روان‌شناختی و جسمانی، تأثیرات منفی برای دانشجو و اطرافیان وی درپی دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت فرسودگی تحصیلی و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشكی قم صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه به‌صورت مقطعی بر روی 274 دانشجوی علوم پزشكی مشغول به تحصیل در ترم دوم و بالاتر در دانشگاه علوم پزشكی قم در سال 1394 انجام شد. نمونه‌ها به‌روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی‌شده انتخاب شدند. پرسشنامه فرسودگی تحصیلی Breso و همكاران به‌همراه پرسشنامه مشخصات دموگرافیك، توسط دانشجویان تكمیل گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چندمتغیری در سطح معنی‌داری 5% تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه، 7/3±9/21 سال و میانگین نمره فرسودگی تحصیلی، 64/0± 73/1 (دامنه نمره: 4-0) بود. با توجه به نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری، بین فرسودگی تحصیل با متغیرهای وضعیت سكونت و علاقمندی به رشته تحصیلی، از نظر آماری ارتباط معنی‌داری وجود داشت (05/0>p). رشته تحصیلی در خرده‌مقیاس‌های خستگی هیجانی و بدبینی با فرسودگی تحصیلی مرتبط بود. همچنین نتایج ضریب همبستگی پیرسون، بیانگر وجود ارتباط آماری معكوس و معنی‌داری بین فرسودگی تحصیلی با متغیرهای سن (0001/0>p، 166/0-=r) و وضعیت تحصیلی (0001/0= p،242/0-=r) بود. نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط معنی‌دار معدل و علاقمندی به رشته تحصیلی با تمام خرده‌مقیاس‌ها، برنامه‌ریزی جهت ایجاد نگرش مثبت به رشته تحصیلی در دانشجویان می‌تواند یك عامل محافظت‌كننده در برابر فرسودگی تحصیلی، همچنین ارتقای وضعیت تحصیلی آنها باشد.

Background and Objectives: Academic burnout negatively affects students and those around them in terms of subjective well-being, psychology, and physiology. This study aims to determine academic burnout and its related factors in students of Qom University of Medical Sciences. Methods: This cross-sectional study was conducted on 274 medical students studying in second and higher semesters in Qom University of Medical Sciences, 2015. The samples were selected using stratified sampling method. The Breso et al.ʹs Academic Burnout Inventory and demographic characteristics questionnaire were completed by students. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and multivariate analysis of variance at significance level of 0.05. Results: The mean age of the subjects was 21.9±3.7 years and the mean score of academic burnout was 1.73±0.64 (range:0-4). According to the results of multivariate analysis of variance, there were statically significant relationships between academic burnout and variables of residence status and interest in the academic discipline (p<0.05). In addition, the results of Pearson correlation coefficient were indicative of an inverse statistical correlation between academic burnout status and the variables of age (r=-166, p<0.0001) and educational status (r=-0.242, p<0.0001). Conclusion: Considering the significant relationship between grade point average and interest in academic discipline with all subscales, planning to create a positive attitude towards academic discipline in students can be a protective factor against academic burnout as well as improvement of educational status.