بهينه‌سازي شرايط رنگرزي الياف پشمي با گلبرگ زعفران جهت كسب شيد آبي

Optimization of Wool Fibers Dyeing with Saffron Petal to Produce Blue Shade

در اين پژوهش، گلبرگ زعفران به عنوان يك ماده رنگزاي طبيعي جهت كسب شيد آبي روي نخ پشمي معرفي و با توجه به اين هدف، فرآيند رنگرزي بهينه‌‌سازي شده‌است. ماده رنگزاي موجود در گلبرگ زعفران مربوط به ماده‌اي به نام آنتوسيانين مي‌باشد كه مي‌توان آن را به عنوان يك ماده رنگزاي طبيعي استفاده نمود. از نرم‌افزار طراحي آزمايش به منظور بهينه‌سازي عوامل موثر از قبيل غلظت كلريد قلع به عنوان دندانه 0تا 3، غلظت گلبرگ زعفران 50تا 200، مدت زمان رنگرزي 30 تا 80 دقيقه و دماي نهايي فرآيند رنگرزي 50 تا 95 درجه سانتي‌گراد در رنگرزي كلاف نخ پشمي جهت كسب شيد آبي استفاده شد و سپس ويژگي‌هاي ظاهر رنگي، ثبات شستشويي و نوري نمونه‌هاي رنگرزي شده در شرايط مختلف رنگرزي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج آماري مربوط به برازش مدل درجه دوم چند جمله‌اي بر نتايج تجربي نشان داد كه متغييرهاي غلظت دندانه كلريد قلع 0.0001p و دماي رنگرزي 0.0001p تأثير معناداري در كسب شيد آبي روي كالاي پشمي رنگرزي شده با گلبرگ زعفران دارند. محدوده زاويه رنگ نمونه‌هاي رنگرزي شده بين 75 تا 235 درجه مي‌باشد كه نشان‌دهنده كسب شيدهاي زرد تا آبي مي‌باشد. ثبات شستشويي و نوري نمونه‌هاي رنگرزي شده نسبتا متوسط تا خوب مي‌باشد و نمونه رنگرزي شده كمترين مقدار لكه‌گذاري را نمونه كالاي پشمي و پنبه‌اي داشته‌است.

This research is based on to optimize the application of saffron’s petal as a natural dye in wool yarn dyeing process to produce blue shade. Saffron’s petal colorant substance is Anthocyanin, which can be used as natural dyes. Experimental design software was applied to optimize the effective dyeing parameters of wool dyeing such as tin chloride concentration as a mordant (0% to 3%), saffron petals concentration (50% to 200%), dyeing time (30 to 80 minutes) and the final temperature dyeing process (50 to 95 ° C) to get blue shade. In order to this, the color appearance, light and washing fastness of dyed samples was studied at different conditions dyeing. Statistical results of the quadratic polynomial model based on experimental results showed that tin chloride concentration (p<0.0001) and temperature dyeing (p<0.0001) have a significant effect on the blue shade of dyed wool samples with saffron petals. The dyed samples possess a hue angle from 75 to 235 degree, which is indicating of yellow to blue shades. Moreover, they presented a moderate up to good washing and light fastness and had a lowest staining effect on the cotton and wool fabric.