طراحي الگوي دوسويه مهاجرت نخبگان علمي (ضرورت پيشرفت در جاده اي دوطرفه)

مقدمه، هدف پژوهش: امروزه مهمترين شاخص توسعه، خلاقيت‌هاي ذهني و منابع انساني پژوهشگر است. تجارت تنها مختص به كالاهاي اقتصادي نيست بلكه مغزها به عنوان كالاهاي استراتژيك و قابل معامله در نظر گرفته مي‌شوند. صاحب نظران، مهاجرت نخبگان را يكسره منفي نمي‌دانند بلكه پيامدهاي مثبت آن را نيز در نظر دارند. انتقال فرهنگ دوطرفه است به اين معني كه در آن ارزش‌ها و هنجارها نيز رد و بدل مي‌شوند. هدف تحقيق ارائه الگوي دوسويه مهاجرت نخبگان علمي است. مهاجرت مثبت نخبگان، كشور را در مسير پيشرفت علمي، فرهنگي و اقتصادي قرار مي‌دهد؟ روش پژوهش: تحقيق، به روش توصيفي و تحليل ثانويه انجام شده است. نمونه‌ها براساس آمارهاي ادواري و نتايج پژوهش‌هاي انجام شده در طي دوره زماني (1385 تا 1393) جمع آوري و تحليل شده است. يافته‌ها: الگوي دوسويه مهاجرت نخبگان علمي تحت تاثير چهار عامل اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي قرار دارد. هرچه از عامل اقتصادي به سمت عامل سياسي حركت مي‌كنيم رانش نخبگان شدت يافته و كشش كمتر است. هرچه از عامل سياسي به سمت عامل اجتماعي حركت مي‌كنيم، كشش مثبت و امكان بازگشت نخبگان علمي به كشور بيشتر است. نتيجه‌گيري: با مهاجرت مثبت نخبگان علمي، نيروي متخصص از نقاط فراوان و ارزان به نقاط كمياب و گران انتقال مي‌يابد تا استفاده بهتر و كاراتري از آن بعمل آيد. اين امر به افزايش توليد جهاني و پيشرفت دانش فني كمك مي‌كند. بعد از اندك زماني تكنولوژي به سوي كشورهاي مبدأ مهاجران سرايت كرده و با تأخير اندكي آن‌ها را نيز منتفع خواهد كرد. نگرش‌ها در خصوص مهاجرت نخبگان (فرار بدون بازگشت، انتقال مغزها و انتقال سرمايه يك طرفه) مي‌تواند با برنامه‌ريزي مناسب به سان جاده اي دو طرفه درآيد كه كشورهاي مهاجر فرست نيز از نتايج آن منتفع گردند.