تحليل آموزه بداء بر اساس روايات اهل بيت

آموزه «بداء» از آموزه هاي مسلم و انكارناپذير كلام اماميه است. تبيين اين آموزه و چگونگي آن از ديدگاه روايات اهل بيت ظاهر به گونه اي كه با مباني خداشناسي در باب علم، قدرت، حكمت و اراده سازگار باشد، مسئله اصلي اين پژوهش است. از ديرباز در ميان متكلمان در باب چيستي بداء، بحث و گفت وگو بوده و اكثر باورمندان بداء به دليل برخي مشكلات، آن را به معناي «نسخ» دانسته اند. با كاوش در روايات و بررسي ديدگاه آنها درباره مباني مسئله بداء، همچون علم و اراده، به نظر مي رسد مي توان تحليل متفاوتي از بداء داشت و آن را به تغيير اراده و پيدايش اراده جديد تفسير كرد. مطابق اين ديدگاه، هم بر علم پيشيني خداوند و پيراستن آن از جهل تأكيد شده و هم توجيه و تأويل خلاف ظاهر در روايات بداء راه پيدا نكرده است.