تحليل سرمايه اجتماعي شبكه زنان روستايي در راستاي توانمندسازي جوامع محلي (منطقه مورد مطالعه: روستاي بزيجان، شهرستان محلات، استان مركزي)

Social Capital Analysis of Rural Women Network in Line with Empowerment of Local

توانمندسازي، يكي از مفاهيم اساسي توسعۀ اجتماعي محسوب مي‌شود. درواقع، ظرفيت‌سازي و توانمندسازي روستاييان و تشكل‌ها، از پيش‌شرط‌هاي توسعه پايدار است. در اين پژوهش، سرمايۀ اجتماعي شبكه زنان روستايي، از طريق تكميل پرسشنامه تحليل شبكه‌اي و مصاحبه مستقيم با اعضاي گروه‌هاي توسعه روستايي زنان بررسي مي‌‌‌شود. اين پژوهش، در روستاي بزيجان از توابع شهرستان محلات استان مركزي صورت گرفته است. روستاي بزيجان، تحت پوشش پروژه الگوي ايراني مشاركت و توانمندسازي جوامع محلي است. پژوهش با رويكرد شبكه‌هاي اجتماعي انجام گرفت. در اين راستا، كارگاه‌هاي مشاركتي بسيج منابع اجتماعي در روستا برگزار شد كه خود زمينه‌ساز تشكيل گروه‌هاي توسعه زنان روستايي بود. به‌‌‌منظور تحقق توانمندسازي اجتماعي بايد مؤلفه‌هاي سرمايۀ اجتماعي مانند مشاركت و اعتماد در ميان افراد تقويت شود. در اين راستا، پيوندهاي اعتماد و مشاركت ميان 78 زن عضو در گروه‌هاي توسعه روستايي (تمامي اعضا) در منطقه مورد بررسي با استفاده از شاخص‌هاي كمي سطح كلان شبكه بررسي شد و سرمايۀ اجتماعي زنان در مراحل مختلف پيش از اجراي پروژه، مرحله گروه‌بندي و مرحله تشكيل صندوق اعتباري خرد سنجش شد. نتايج نشان مي‌‌‌دهد ميزان سرمايۀ اجتماعي و به‌تبع آن، سرعت گردش پيوندهاي اعتماد و مشاركت پيش از اجراي پروژه در حد متوسط بوده و طي مراحل تشكيل صندوق اعتباري خرد افزايش يافته است. از اين‌رو، مي‌توان گفت كه اجراي اين پروژه كه بر تقويت سرمايۀ اجتماعي تأكيد دارد ميزان سرمايۀ اجتماعي را در شبكه روابط زنان روستاي بزيجان افزايش داده است.

Empowerment is a key concept in social development and it is considered as an important strategy for regional and rural development. As a matter of fact, capacity building and empowerment of villagers and associations is prerequisite of sustainable development. Present study is an attempt to investigate the social capital of rural women network through network analysis approach, distribution of network analysis questionnaire, and direct interview with members of rural women’s development groups. This study was conducted in Bazijan village, Mahallat County in Markazi province, which is covered by the project of Iranian pattern of participation and empowerment of local communities, by social network approach. Accordingly, participatory workshops of social resource mobilization were hold in the village which laid the foundation of rural women development groups. Empowerment doesn’t occur unless components of social capital such as participation and trust are strengthened between actors. Therefore, participation and trust ties were scrutinized by macro network quantitative indexes and women’s social capital was measured in three stages; prior to project implementation, during grouping, and once micro credit fund was formed. It was revealed that the level of social capital and consequently the pace of participation and trust ties turn was average prior to project but it boosted once micro credit fund was formed. Thus, definitely this project aimed at social capital reinforcement could enhance the level of social capital among members of Bazijan village women’s network.