بررسي اثر عسل، سركه و گلاب بر چسبندگي و تشكيل بيوفيلم استرپتوكوك‌هاي موتانس و سوبرينوس

Evaluation of the effects of honey, vinegar and rosewater on adhesion and biofilm formation of Streptococcus mutans and Streptococcus sobrinus

مقدمه: شواهد نشان‌ دهنده نقش استرپتوكوك‌هاي گروه موتانس و لاكتوباسيل‌ها در شروع و پيشرفت پوسيدگي دندان مي‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسي اثر برخي تركيبات طبيعي بر تشكيل بيوفيلم توسط عوامل مسبب پوسيدگي و مقايسه اثر آن با سه دهان‌شويه گياهي بود. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش آزمايشگاهي، از تركيبات طبيعي (سركه، گلاب و عسل) و دو سويه استرپتوكوكوس (استرپتوكوكوس موتانس و استرپتوكوكوس سوبرينوس) استفاده شد. ابتدا ميزان چسبندگي و قدرت تشكيل بيوفيلم سويه‌هاي پاتوژن و در مرحله بعد اثر اين تركيبات بر قدرت تشكيل و حذف بيوفيلم مورد بررسي قرار گرفت. در هر دو آزمايش از روش ميكروتيترپليت استفاده شد. همچنين اثر مهاري اين تركيبات بر رشد استرپتوكوك‌ها بررسي شد. در نهايت اثر اين تركيبات با سه دهان‌شويه گياهي مقايسه شد.داده‌ها توسط نرم افزارهاي SPSS نسخه 15 (version 15, SPSS Inc., Chicago, IL) (با استفاده از روش آزمون ميانگين دو جامعه مستقل)و Excel در سطح اطمينان (05/0 > p value) مورد تحليل آماري قرار گرفت. يافته‌ها: استرپتوكوكوس موتانس چسبندگي قوي (جذب نوري 5/2) و استرپتوكوكوس سوبرينوس چسبندگي متوسط (جذب نوري 53/1) داشت. سركه، گلاب و عسل به ترتيب به ميزان 66/45، 66/18 و 66/43 درصد، باعث كاهش تشكيل بيوفيلم توسط استرپتوكوكوس موتانس شد. مقايسه اثر تركيبات طبيعي و دهان‌شويه‌هاي گياهي نشان داد كه سه دهان‌شويه اختلاف معني‌داري را در كاهش اتصال عوامل بيماري‌زا نداشتند (05/0 < p value). گلاب، نسبت به موارد ذكر شده اثر كمتري در كاهش اتصال عوامل بيماري‌زا نشان داد. نتايج حاكي از اثر مهاري سركه و سه دهان‌شويه بر رشد استرپتوكوك‌ها بود. نتيجه‌گيري: اين تركيبات طبيعي به ويژه سركه و در مرحله بعد عسل توانايي كاهش قدرت تشكيل بيوفيلم توسط سويه‌هاي پاتوژن را دارند. در نتيجه استفاده از اين تركيبات از طريق كاهش اتصال استرپتوكوك‌ها مي‌تواند در پيشگيري و كنترل پوسيدگي‌دندان موثر باشد. كليد واژه‌ها: پوسيدگي ‌دندان، استرپتوكوكوس موتانس، استرپتوكوكوس سوبرينوس، تركيبات بيولوژيك، دهان‌شويه گياهي.

Introduction: Evidence indicates the role of mutans streptococci (especially Streptococcus mutans and Streptococcus sobrinus) and Lactobacilli in initiation and development of dental caries. The aim of this study was to investigate the effects of some natural compounds on biofilm formation and growth of Streptococcus mutans and Streptococcus sobrinus and compare their effects with three herbal mouthwash products. Materials & Methods: In this laboratory study, natural products (honey, vinegar and rosewater) and two strains of Streptococcus (S. mutans, S. sobrinus) were used. First the adherence and biofilm formation of the pathogenic strains were investigated and then the effects of natural products on adhesion of pathogens was evaluated. In both teats, microtiter plate assay was used. In addition, the inhibitory effectsof these compounds on the growth of Streptococci were investigated. Finally, the effectsof these compounds were compared with those of three herbal mouthwash products. Data were analyzed with SPSS 15 using independent-samples test and Excel software program. Statistical significance was defined at p value < 0.05. Results: S. mutans and S. sobrinus expressed strong (OD=2.5) and moderate (OD=1.53) adherence, respectively. Vinegar, rosewater and honey reduced biofilm formation by Streptococcus mutans up to 66.45%, 66.18% and 66.43%, respectively. Comparison of natural compounds and herbal mouthwash products showed that the three mouthwashes did not have significant differences (p value < 0.05) in reducing pathogen binding. Rosewater was less effective than the other compounds in the reduction of pathogen binding. The results indicated that vinegar and the three mouthwashes had inhibitory effects on the growth of Streptococci. Conclusion: Observations showed that these natural compounds, particularly vinegar and then honey, were able to reduce biofilm formation by cariogenic pathogens. Therefore, use of these compounds can be effective in preventing and controlling dental caries by reducing the binding of Streptococci. Key words: Dental caries, Streptococcus mutans, Streptococcus sobrinus, Biological products, Herbal oral rinse.