بررسي امكان‌سنجي پياده‌سازي حسابداري اسلامي در ايران؛ از منظر خبرگان دانشگاهي

Examining the Feasibility of Islamic Accounting in Iran from the Perspective of Academic Experts

حسابداري دانشي اجتماعي است كه با محيط، ارزش‌ها و هنجارهاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جامعه‌اي كه در آن بكار گرفته مي‌شود رابطه ذاتي دارد. بنابراين، منطق حكم مي‌كند در بكارگيري چارچوب نظري و استانداردهاي گزارشگري، شرايط و الزامات جامعه هدف در نظر گرفته شود. لذا به نظر برخي پژوهشگران، بكارگيري بي‌قيد و شرط نظام حسابداري و گزارشگري فعلي نمي‌تواند پاسخ‌گوي نيازهاي اطلاعاتي مبتني‌بر ارزش‌ها و هنجارهاي جوامع مسلمان باشد. جهان‌بيني و ارزش‌هاي مختلف به سيستم‌هاي اقتصادي متفاوتي منجر مي‌شود و سيستم‌هاي اقتصادي به نوبه خود سيستم‌هاي حسابداري خاص خود را مي‌طلبد. توجه به اين حقيقت كه اسلام ديني نيست كه تنها به حوزه‌هاي فردي محصور شده باشد، بلكه نظام انسجام يافته‌اي را براي زندگي انسان در حوزه‌هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي فراهم مي‌كند اهميت لزوم توجه به شكل و محتواي گزارشگري مالي را دو چندان مي‌كند. از منظر صاحب‌نظران رشته حسابداري، پياده‌سازي حسابداري اسلامي در ايران ضروريست. لذا پژوهش حاضر به دنبال بررسي امكان‌سنجي پياده‌سازي حسابداري اسلامي در ايران است. داده‌هاي اين تحقيق با پرسش از 67 نفر از اساتيد و صاحب‌نظران حسابداري و با آزمون  tتك نمونه‌اي و با استفاده از نرم‌افزار Spss وExcel  جمع‌آوري و تحليل شده و اين نتيجه به دست آمده است كه امكان پياده‌سازي حسابداري اسلامي (بعد ارزشي معنوي حسابداري) در ايران وجود دارد.

Accounting is a social knowledge which is inherently related to the environment, values and economic, social and cultural norms of the society where it is used.Thus it is better to consider the requirements, conditions and qualities of the target society when using the theoretical framework and standards of financial reporting. Therefore, according to some researchers, the unconditional use of current accounting and reporting system cannot meet the Muslims' information needs that must accord with their norms and values. Due to the fact that Islam is not confined to individual domain, but prepares an integrated system of political, economic and social domains for human life, the importance of paying attention to the form and content of financial reporting is doubled. Some studies show that the implementation of Islamic accounting is necessary. The aim of this study is examining the feasibility of Islamic accounting in Iran. The data were collected by questioning 67 accounting professors and experts, and the results were analyzed by onesample ttest and SPSS and Excel. These indicate that it is possible to implement Islamic accounting, i.e. the accounting’s spiritual and valueladen dimension in Iran.