اثر تغييرات صفات رويشي كبوده (Populus alba L.) بر توليد چوب در حاشيه رودخانه زاينده‌رود اصفهان

Variations in vegetative traits of white poplar (Populus alba L.) for wood farming in riverbanks of Zayandehrood River in Isfahan

براي برآورد مقدار توليد چوب صنوبر در صنوبركاري‌هاي سنتي، محاسبه ميزان رويش آنها ضروري است. به‌منظور بررسي تغييرات صفات رويشي صنوبر در حاشيه رودخانه زاينده‌رود اصفهان، شش توده كبوده (Populus alba L.) از سطح صنوبركاري‌شده حاشيه رودخانه انتخاب شدند و مشخصات رويشي آنها شامل قطر، ارتفاع، ميزان رويش قطري و ميزان افزايش ارتفاع اندازه‌گيري شد و سپس رويش حجمي آنها محاسبه شد. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده به‌روش آماري تجزيه واريانس يك‌طرفه تجزيه و تحليل شدند. براساس نتايج، توده‌ها در صفات ارتفاع، قطر، متوسط رويش و رويه زميني در سطح اطمينان 99 درصد و در صفت حجم چوب در هكتار در سطح اطمينان 95 درصد تفاوت معني‌داري را نشان دادند. براساس جدول مقايسه ميانگين‌ها، توده چهار ازنظر صفات قطر، ارتفاع و رويه زميني و توده شش ازنظر حجم چوب توليدي در هكتار و رويش سالانه بيشترين مقدار را داشتند. ميزان رويش سالانه در هكتار از 53/16 تا 25/47 متر مكعب در توده‌هاي مختلف متغير بود كه اين حداكثر توليد چوب علاوه‌بر تفاوت توده، به‌دليل وجود حداقل فاصله كاشت درختان و افزايش تعداد در هكتار به‌دست آمد. به‌عبارت ديگر تغييرات فاصله كاشت و دخالت‌هاي مديريتي در توده‌ها را مي‌توان در ميزان و كيفيت توليد چوب صنوبر بسيار مؤثر دانست.

In traditional poplar farming, predicting growth rates in different stands is required to evaluate poplar wood production. Six white poplar (Populus alba L.) stands in river bank of Zayandehrood River in Isfahan province were selected for the present study. Attributes including tree diameter, height, diameter and volume growth rates were measured and calculated. The raw data were subjected to analysis of variance (ANOVA), and the means were separated by Duncan methods. The ANOVA results showed that the effect of P. alba stands on height, diameter, mean growth and the basal area were highly significant (P<0.01). In addition, significant effect was observed for the yield per ha timber volume (P<0.05). The 4th stand showed the greatest diameter, height and basal area, whereas the 6th stand revealed the highest timber volume per ha. Results also showed that the annual growth rates in difference stands ranged from 16.53 to 47.25 m3 per ha, which was affected by both stands and plant densities. This maximum timber production was reached at the maximum plant density. The study concluded that an adequate plant density and proper stand management are crucially effective on quality and quantity of poplar timber production.