مقايسه رشد و موفقيت كاج الدار (Pinus eldarica Medw.) در توده‌هاي خالص و مخلوط با اكاليپتوس (Eucalyptus camadulensis Dehnh.) در جنگلكاري‌هاي پارك شهيد پايدار اردكان

Comparing growth and success of Eldarican pine (Pinus eldarica Medw.) in pure and mixed stands with river red gum (Eucalyptus camadulensis Dehnh.) in ShahidPaidar Park, Ardakan

در پژوهش پيش‌رو درختان كاج الدار (Pinus eldarica Medw.) در توده‌هاي خالص (با دو تراكم) و مخلوط با اكاليپتوس (Eucalyptus camadulensis Dehnh.)ازنظر رويش، ابعاد و وضعيت كيفي بررسي و مقايسه شدند. بدين‌منظور نمونه‌برداري به‌روش منظم تصادفي انجام شد و مشخصات كمي توده سرپا شامل قطر برابر سينه، ارتفاع و قطر تاج به‌همراه صفات كيفي ازجمله دوشاخگي، پوسيدگي و پيچيدگي تنه اندازه‌گيري و ثبت شدند و براساس آنها ضريب پايداري، سطح مقطع در ارتفاع برابر سينه، حجم و رويش مشخصات كمي محاسبه شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون تجزيه واريانس و براي مقايسه ميانگين‌ها از آزمون دانكن استفاده شد. نتايج نشان داد كه ازنظر تمام صفات به‌استثناي ارتفاع كل و رويش ارتفاعي، اختلاف معني‌داري بين توده‌ها وجود داشت. بر اين اساس، توده مخلوط نسبت به دو توده خالص ازنظر مقادير مشخصات كمي برتر بود. ميزان پايداري، قطر و رويش قطري، حجم و رويش حجمي، رويه زميني و رويش آن و سطح تاج در اين توده بيشتر بود و تنها ازنظر ميانگين رويش ارتفاعي و ارتفاع كل اختلاف وجود نداشت. ازنظر ارتفاع تنه نيز توده خالص و متراكم كاج بيشترين هرس طبيعي و تنه بدون شاخه را داشت. بيشترين پيچيدگي تنه و دوشاخگي در توده مخلوط و بيشترين پوسيدگي در توده خالص و متراكم مشاهده شد. به‌طور كلي كاشت اين گونه به‌طور مخلوط ارجحيت دارد كه به‌دليل استفاده بهتر از ظرفيت رويشگاه است و ازنظر زيبايي‌شناختي و محيط ‌زيستي نيز مورد تأييد است.

In this research, Eldarican pine (Pinus eldarica Medw.) pure stands with two densities were sampled along with a mixed stand with river red gum (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.) in a systematic randomized design. Quantitative traits of trees including diameter at breast height (dbh), height and crown diameters were measured, followed by calculating the basal area, volume, stability index, crown area and annual increment of quantitative variables. In addition, qualitative traits including forking, twisting and trunk decay were also recorded for each tree. Analysis of variance (ANOVA) and Duncan tests were applied to analyze data and compare groups. Results indicated a significant difference between stands for all traits except for height and mean height increment. Furthermore, the mixed stand was superior in dbh and its mean annual increment, basal area and its increment, volume and its increment, stability and crown area. Branchless trunk of trees was significantly longer in pure dense stand compared to the others. Most forking and twisting was seen in mixed stand, yet the highest decay was observed for the pure dense stand. Finally, the study concluded that a mixed scenario should be preferred for Eldarican pine due to its better usage of the site capacity, in particular by owing to the fact that mixed stands are considered to be of more sustainability from an environmental and landscape management perspective.