تاثير اجراي مدل فراتئوري تغيير در رفتار تغذيه اي سالم در دانش آموزان مدارس شهرستان شيروان

The effect of Transtheoretical Model on the healthy eating behavior in schools students of Shirvan city

مقدمه: برخورداري از تغذيه مناسب در دوره نوجواني، سلامت نسبي آينده آن ها را تحت تاثير قرار مي دهد. به نظر مي رسد مدل فراتئوري تغيير به عنوان يك چارچوب مفهومي براي درك فرآيند رفتار بهداشتي در ارتقاء رفتار تغذيه اي سالم در دانش آموزان از طريق فرآيندهاي تجربي و رفتاري موثر باشد. اين مطالعه با هدف تعيين كاربرد مدل فراتئوري تغيير در ارتقاء رفتار تغذيه اي سالم در دانش آموزان با تاكيد بر مصرف ميوه جات وسبزيجات" انجام شد. روش: در اين مطالعه مداخله اي 250 نفر دانش آموزان متوسطه دوره اول شهرستان شيروان به روش در دسترس وارد مطالعه شدند. پس از تعيين مرحله اي كه هر يك از دانش آموزان در آن قرار گرفته بودند به دو گروه مداخله و شاهد بر اساس قرعه تقسيم شدند. در گروه مداخله آموزش به روش سخنراني و براساس گام هاي مدل فراتئوري تغيير داده شد و در گروه شاهد اموزش به روش سخنراني معمولي ارايه گرديد. ابزار تحقيق شامل پرسشنامه مشخصات دموگرافيك، مقياس مرحله بندي شده و الگوريتم موسسه ملي سرطان آمريكا(1997) و مقياس تعديل شده­ي اسپكتر توسط جنيفر – دي – نويا و همكاران (2006) براي مصرف ميوه وسبزيجات بود. يافته ها: نتايج نشان داد كه تفاوت معني داري بين ميزان مصرف ميوه جات و سبزيجات در گروه مداخله و شاهد وجود دارد(0/05> p). همچنين در گروه مداخله بطور معني داري تعداد افراد بيشتري به مراحل بالاتر تغيير (آمادگي، عمل،نگهداري) منتقل شده بودند(0/05> p). نتيجه گيري: بكارگيري مدل فراتئوري تغيير وآموزش براساس آن روش مناسبي براي طراحي مداخلات جهت افزايش ميزان مصرف ميوه و سبزيجات در ميان دانش آموزان است.

Introduction: Having the proper nutrition in adolescence, affecting the health of their future. It seems that trans theoretical model as a conceptual framework for understanding the process of health behavior in the promotion of nutritional healthy in  students through experiential and behavioral processes to be effective.The aim of this  study was to promote healthy eating behavior in students of Shirvan by using trans theoretical model: with an emphasis on fruits and vegetables consumption. Methods: In this study, 250 high school students of first period of the Shirvan city were selected by convenience sampling. After determining the stage of change each of students; they were divided into two intervention and control groups based on random. In the intervention group was used the lecture method according trans theoretical model steps. In the control group was used conventional lecture method. The questionnaire consisted of demographic characteristics, scale staging algorithm of the National Cancer Institute of America (1997) and scale adjustment of Specter by Di Noia Jennifer et al (2006) for the consumption of fruits and vegetables. Methods of descriptive statistical (frequency, mean, standard deviation) and inferential statistical (T test)  were used to analyze the data. Results: The results showed that there is a significant difference between the consumption of fruit and vegetables in the intervention and control groups (P>0/05). Also in the intervention group were significantly more participants transfer to higher stages of change (preparation, action, maintenance) (P>0/05). Conclusion: Education based on using Transtheoretical model is a good way to design interventions to increase fruit and vegetable consumption among students.