بررسي روند سازش بافتي آبشش و كليه ماهي صبور (Tenualosa ilisha) طي مهاجرت از دريا به رودخانه هاي كارون و بهمنشير

در اين پژوهش تغييرات بافتي آبشش و كليه ماهي صبور به عنوان دو اندام اساسي و حايز اهميت در فرايند تنظيم اسمزي در طول مهاجرت از خورموسي به رودخانه هاي كارون و بهمنشير مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه برداري از خليج فارس و رودخانه هاي كارون و بهمنشير از هر ايستگاه ?? قطعه با خصوصيات زيست سنجي مشابه از نظر اندازه و وزن صورت گرفت. پس از فيكس كردن نمونه هاي بافتي در محلول بوين و طي مراحل روتين بافت شناسي، برشهايي به ضخامت 6 ميكرون تهيه و رنگ آميزي با هماتوكسيلين- ايوزين انجام و توسط ميكروسكوپ نوري مجهز به لنز داينو ليت مورد مطالعه قرار گرفتند. بيشترين تعداد و مساحت سلول هاي كلرايد مربوط به ماهي هاي دريا بود كه با مهاجرت به رودخانه هاي كارون و بهمنشير كمتر شدند (05/0 > p). اما تفاوت معناداري بين سلول هاي كلرايد رودخانه هاي كارون و بهمنشير از اين لحاظ وجود نداشت (05/0 < p). در بافت كليه در طي مهاجرت از دريا به رودخانه، قطر لومن توبول هاي پروكسيمال و ديستال افزايش يافته اما قطر لومن توبول ديستال نمونه هاي كارون بيشتر از بقيه بود. در ساير توبول ها اختلاف معناداري در نمونه هاي كارون و بهمنشير وجود نداشت (05/0 < p). بنابراين بر اساس اين تحقيق مشخص گرديد كه آبشش و كليه در فرآيند تنظيم اسمزي در ماهي صبور مشاركت فعالانه داشته و بدليل سازگاري و پاسخ به شوري‌هاي متفاوت محيط كه با تغييرات بافت شناختي و بيشتر در بافت آبشش همراه بود، مي تواند مدل مناسبي براي بررسي مكانيسم‌هاي تنظيم‌اسمزي در شوري‌هاي متفاوت ‌باشد.

In this research, histological changes of gill and kidney, as a basic and important organ in osmoregulation, during migration from Musa creek to Karun and Bahmanshir rivers was studied. Ten fish from each station of Persian gulf, Karun and Bahmanshir with similarity in biometric of size and weight were collected. After fixation in Bouinʹs solutions, routine procedure of tissue preparation was done and 6?m sections stained with Hematoxylin and Eosin, studied by optical microscope equipped with a daynolit lenses. The greatest number and area of chloride cells were seen in sea samples but they decreased during migration to Karun and Bahmanshir rivers (p < 0.05). But there was no significant difference between samples of Karun and Bahmanshir (p > 0.05). In kidney, during migration from the sea to the river, the diameter of proximal and distal lumen increased. But in Karun samples, diameter of lumen of distal tubules were higher than others station. Also, there was no significant difference in other tubule between in Karun and Bahmanshir samples. Therefore according to this study, gill and kidney have active participation in osmoregulation. This fish can be a good model for study of osmoregulation in different salinities because of adaptation and response to different environmental salinities in gill that associated with histologic changes.