بررسي اثر ميانجي افشاي هزينه تحقيق و توسعه بر رابطه بين رقابت بازار محصول و بازده سهام

The Investigation of Mediating Effect of Costs of Research and Development Disclosure on the Relationship between Product Market Competition and Stock Returns

تأثير افشاي اط?عات مالي بر رفتار بازار سهام يكي از موضوعات اصلي پژوهش در حسابداري و امور مالي است، در واقع بازده يك سهام، چكيده تمامي عمليات يك شركت از جمله رقابت بازار محصول و افشاي اطلاعات مالي در صنعت، بازار و اقتصاد است و يكي از معيارهاي اساسي براي تصميم گيري در بورس اوراق بهادار مي باشد. بر اين اساس هدف از پژوهش حاضر اين است كه بررسي نمايد آيا افشاي هزينه تحقيق و توسعه بر رابطه‌ بين رقابت بازار محصول و بازده سهام در شركت‌هاي پذيرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران اثر ميانجي دارد؟ در اين پژوهش براي سنجش رقابت بازار محصول از شاخص لرنر تعديل ‌شده و براي افشاي هزينه‌هاي تحقيق و توسعه از چك ‌ليست استفاده شده است. نتايج برآورد رابطه‌ فرضيه‌هاي پژوهش با بهره‌مندي از روش داده‌هاي تركيبي براي 97 شركت طي دوره‌ پنج‌ ساله (1389 تا 1393) حاكي از وجود رابطه‌ي مثبت معنادار بين رقابت بازار محصول و افشاي هزينه‌هاي تحقيق و توسعه مي‌باشد و همچنين نتايج بيانگر اين است كه بين رقابت بازار محصول و بازده سهام رابطه مثبت معناداري وجود دارد. بعلاوه، نتايج نشان مي‌دهد كه افشاي هزينه تحقيق و توسعه بر رابطه‌ي بين رقابت بازار محصول و بازده سهام اثر ميانجي جزيي دارد. اين يافته‌ها بدين معناست كه هر چقدر رقابت بازار محصول بيش تر باشد، افشاي هزينه تحقيق و توسعه و بازده سهام نيز بيش تر خواهد بود. افزون بر اين، بين افشاي هزينه تحقيق و توسعه و بازده سهام رابطه‌ مثبت معناداري وجود دارد.

This study aims to examine the mediating effect of costs of research and development disclosure on the relationship between product market competition and stock returns of listed companies on Tehran Stock Exchange. We collected data from financial statements and the reports of the company’s board of directors a sample of 97 listed companies during 1389-1393. We used an adjusted Check List for measuring R&D, and adjusted Lerner Index was utilized for measuring product market competition. The results indicate that product market competition is associated with research and development disclosure. In addition, the findings show that product market competition is significantly related to stock returns. More importantly, the finding shows the cost of research and development disclosure (R&D) has mediating effect on the relationship between research and development disclosure and stock returns. This finding means that the more product market competition, however, disclose the cost of research and development (R&D) and return on equity will be more. Furthermore, the disclosure of the cost of research and development (R&D) is significantly and positively associated with stock returns.