ريخت‌ شناسي استخوان‌هاي جمجمه ماهي قزل‌آلاي رنگين‌كمان (Oncorhynchus mykiss)

Cephalic morphology of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss)

شناخت ويژگي‌هاي استخوان شناسي ماهيان به ويژه ساختار سر، در درك ويژگي‌هاي زيستي كاربرد مهمي دارد. بنابراين، اين مطالعه با هدف بررسي استخوان شناسي ساختار اسكلتي سر قزل‌آلاي رنگين‌كمان (Oncorhynchus mykiss) به اجرا درآمد. براي اين تحقيق تعداد 350 نمونه در سنين مختلف از مزرعه‌ پرورش ماهي روستاي نوچاه در نزديكي مشهد، نمونه برداري گرديد. از نمونه‌هاي صيد شده تعداد 18 قطعه در سن 30 روزه براي مطالعه استخوان شناسي ساختار سر، توسط آلسيان بلو و آليزارين رد شفاف سازي و رنگ آميزي شدند. با استفاده از اين تكنيك؛ كه بدن ماهي كاملاً شفاف شده و غضروف‌ها به رنگ آبي و استخوان‌ها به رنگ قرمز تبديل مي‌شوند، نمونه‌هاي 1 تا30 روزه بررسي و تعداد 18 عدد از نمونه‌هاي 30 روزه قزل‌آلاى رنگين كمان انتخاب شد. سپس استخوان‌هاى جمجمه و منشأ هر استخوان معرفى و با جنس و گونه‌هاي مختلفي كه تاكنون مورد مطالعه قرار گرفته بودند مورد مقايسه قرار گرفت كه نتايج حاصله حاكى از وجود ويژگى‌هاى اختصاصى استخوانى در حد گونه مى‌باشد. به طور كلى، با اين روش حدود 40 استخوان شناسايي شد كه 18 عدد منشأ استخوانى، 19 عدد منشأ غضروفى و 3 عدد منشأ مختلط داشته‌اند. اين تكنيك به عنوان روشي مناسب براي مطالعه‌ي سير تكوين اسكلت گونه‌هاي مختلف ماهي به منظور تشخيص تغيير شكل و ناهنجاري اسكلتي در لارو و همچنين درك اثرات متفاوت محيطي و تغذيه‌اي بر استخوان سازي مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

Understanding the characteristics of the particular structure of fish bones, such as the skull helps to learn certain biological characteristics. Therefore, we studied the bones of the skull in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). In this study, 350 samples of different ages were sampled from Nowchah, a village near Mashhad. 18 samples of 30 dph were chosen to study the skull by Alicain blue and Alizarin red technique. Using this technique, toto clearing, the specimens of 130 dph were studied and 18 specimens of 30 dph were chosen. After that, the bones of skull and their origins were observed and then compared with other genera and species. The results demonstrated the specific characteristics in the level of species. In addition, by comparing the bones with 130 dph specimens, the origin of each one was identified. As a result, about 40 bones were observed, in which 18 were membranous, 19 pieces were endocondral and the other 3 were mixed. This technique would be also a good method to diagnosis the malformation and teratology in larvae as well as understanding the different effects of environment and nutrition on osteogenesis.