جايگزيني اماره از قطع موضوعي

Replacement of certitude as to subject by authorized conjectural proof (amara)

با وجود طرح عدم امكان ثبوتی جایگزینی اماره از قطع موضوعی از سوی محقق خراسانی به لحاظ محذور اجتماع در لحاظ؛ شیخ انصاری گرچه تنزیل را در خصوص قطع وصفی نمی‌پذیرد، لكن نسبت به قطع كشفی معتقد به جانشینی می‌شود. عده‌ای نیز با توجه به مبنای مورد اختیار در باب حجیت اماره، قول به تفصیل را بر می‌گزینند. در این میان امام خمینی با التفات به عقلایی بودن امارات، بحث تنزیل را سالبه به انتفاء موضوع می‌داند. در حالی‌كه چنین نگره‌ای مبتنی بر آن است كه عنایت به دلیل حجیت اماره باشد، اما اگر محور بحث دلیلی باشد كه قطع در آن أخذ شده، باید نحوه كیفیت قطع مأخوذ در موضوع مورد لحاظ قرار گیرد؛ و از آنجا كه قطع به عنوان كاشف تام یعنی علم وجدانی به ندرت محقق می‌شود، قلّت تحقق آن نزد عقلا منجر به الحاق ظن اطمینانی به علم وجدانی شده كه ثمره‌ی آن نیز جایگزینی اماره از قطع صفتی افزون بر قطع موضوعی است.

Although Mohaghegh Khorasani has raised the impossibility of replacement of certitude as to subject by authorized conjectural proof (amara) due to the impediment of conjunction in consideration; Sheikh Ansari, while rejecting the replacement of certitude as to attribute, has accepted the replacement of declaratory certitude. Some Islamic scholars believe in classification, according to the basis they have adopted about the authority of authorized conjectural proof (amara). However, in Imam Khomeini’s view, since the authorized conjectural proofs (amarat) are intellectual, their replacement is negative proposition with empty subject. Such an opinion is based on taking into account the proof of authority (hodjia) of authorized conjectural proof (amara), but if the discussion is focused on a proof in which certitude is an element, the quality of taking into account of the certitude in the subject must be considered. Since certitude rarely occurs as a perfect manifestation i.e. sentimental knowledge, the rareness of its occurrence in the eyes of the wise, leads to the joining of conventional knowlwdge to perfect knowledge whose consequence is replacement of, in addition to certitude as to subject, certitude as to attribute by authorized conjectural proof (amara).