درمان دارويي بارداري خارج رحمي با پروتكل هاي تك دوز و دو دوز متوتروكسات: روند سطوح سرمي گنادوتروپين جفتي انسان و پيامدهاي بيمار

Medical Management of Ectopic Pregnancy with Single-Dose and 2-Dose Methotrexate Protocols: Human Chorionic Gonadotropin Trends and Patient Outcomes

پيش زمينه: بارداري خارج رحمي اگرچه نادر است، اما از علل مهم موربيديتي و مرگ ومير زنان مي باشد و درمان زودهنگام و موثر آن حياتي است. متوتروكسات (methotrexate) سيستميك به طور وسيع به عنوان جايگزين ايمن و موثر جراحي در بيمار پايدار پذيرفته شده است. از آن جايي كه تعداد دوزهاي اين دارو و زمان بندي تجويز آن در سه رژيم درمان دارويي اصلي متفاوت است، ميتوان انتظار داشت كه روند تغيير سطوح سرمي گنادوتروپين جفتي انسان (hCG) و زمان بهبودي بسته به پروتكل متفاوت باشد. علاوه بر اين، روند سطوح سرمي hCG و زمان بهبودي ممكن است موفقيت درماني نهايي را پيش بيني كند. هدف: مطالعه حاضر اين فرضيه را مطرح كرد كه پروتكل دو دوز متوتروكسات در مقايسه با پروتكل تك دوز با كاهش اوليه سريع تر سطوح hCG سرم و زمان بهبودي كوتاه تر همراه است. طرح مطالعه: در يك مطالعه هم گروهي چند مركزي آينده نگر با استفاده از داده هاي باليني زناني كه به دليل بارداري خارج رحمي درمان طبي دريافت كردند، ميزان تغيير سطوح hCG و پايان موفق بارداري ارزيابي شد. با مدل سازي نمره تمايل (propensity score modeling)، مخدوش شدگي به واسطه انديكاسيون و احتمال تخصيص ناهمسان بيماران داراي پيش آگهي بهتر به پروتكل تك دوز متوتروكسات، مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: در مجموع 162 بارداري خارج رحمي در آناليز نهايي وجود داشت؛ 114 بارداري (70٪) با متوتروكسات تك دوز و 48 مورد (30٪) با پروتكل دو دوز درمان شدند. محل درمان، نژاد، قوميت، و ميزان درد گزارش شده با نوع پروتكل تخصيص يافته مرتبط بودند (به ترتيب 0/001 >P<0/001، P =0/011 ، P و 035/ 0 =P). سطوح اوليه hCG در زنان در هر پروتكل مشابه بود، اما ميانگين كاهش hCG از روز صفر (روز تجويز اولين دوز دارو) تا روز 7 به طور معني داري در زناني كه تحت درمان با پروتكل تك دوز قرار گرفتند، در مقايسه با زناني كه با پروتكل دو دوز درمان شدند، سريع تر بود (ميانگين تغيير، 31/3-% در مقابل 10/4-٪، 037/ 0 = P، تعديل شده براساس نمره تمايل و محل درمان). دو پروتكل هيچ تفاوت معني داري در ميزان موفقيت يا مدت بهبودي نداشتند. نتيجه گيري: در يك گروه از زنان كه از نظر نژادي و جغرافيايي متفاوت بودند، پروتكل هاي متوتروكسات تك دوز و دو دوز پيامدهاي قابل مقايسه اي داشتند. كاهش اوليه سريع تر سطوح hCG در گروهي كه با پروتكل تك دوز متوتروكسات درمان شدند، حاكي از اين بود كه اين بيماران در مقايسه با بيماران پروتكل دو دوز احتمالا در معرض خطر كمتري براي پارگي اكتوپيك هستند. يك طرح مطالعه آينده نگر، تصادفي شده و شاهددار براي حذف مخدوش شدگي به واسطه انديكاسيون مورد نياز است.